Το νέο νομοσχέδιο για τη στρατιωτική θητεία στην Ελλάδα προκαλεί αντιδράσεις, καθώς περιορίζει τις αναβολές στράτευσης, αναγκάζοντας φοιτητές και νέους επιστήμονες να καταταγούν πριν ολοκληρώσουν τις σπουδές ή την επαγγελματική τους προετοιμασία. Φοιτητικοί σύλλογοι διαμαρτύρονται, ζητώντας την απόσυρση των διατάξεων που θεωρούν ότι υπονομεύουν την εκπαιδευτική και επαγγελματική ανάπτυξή τους.
Οι αλλαγές περιλαμβάνουν υποχρεωτική διακοπή σπουδών κατά τη διάρκεια της θητείας, περιορισμένες φοιτητικές άδειες και νέο μοντέλο στρατιωτικής εκπαίδευσης. Το νομοσχέδιο επίσης αυστηροποιεί τις συνθήκες για ειδικές αναβολές και εξαγορά θητείας, ενώ εισάγει νέες περιόδους κατάταξης και εκπαίδευσης.
Διαβάστε αναλυτικά
Συγκέντρωση έξω από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας προγραμματίζουν για σήμερα στις 11 το πρωί φοιτητές, υποψήφιοι διδάκτορες και νέοι επιστήμονες, διαμαρτυρόμενοι για το νέο νομοσχέδιο που αλλάζει δραστικά το πλαίσιο της στρατιωτικής θητείας στην Ελλάδα. Η κινητοποίηση έρχεται ως αντίδραση στις αλλαγές που περιορίζουν τις αναβολές στράτευσης και φέρνουν τους νέους αντιμέτωπους με την υποχρεωτική κατάταξη, προτού ολοκληρώσουν τις σπουδές τους ή την επαγγελματική τους προετοιμασία. Αυτό που θα ζητήσουν σήμερα οι φοιτητικοί σύλλογοι είναι η άμεση απόσυρση των διατάξεων που θεωρούν «αδικαιολόγητα σκληρές και αποδιοργανωτικές για τη φοιτητική ζωή».
Το νομοσχέδιο, υπό τον τίτλο «Χάρτης Μετάβασης των Ενόπλων Δυνάμεων στη Νέα Εποχή», συζητείται ήδη στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής και εισάγει αυστηρούς περιορισμούς στη χορήγηση αναβολών για σπουδές. Μέχρι σήμερα, οι φοιτητές είχαν τη δυνατότητα να αναβάλουν τη θητεία τους για όσο διάστημα χρειάζονταν προκειμένου να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, ενώ οι απόφοιτοι Ιατρικής και οι υποψήφιοι διδάκτορες μπορούσαν να εξασφαλίσουν αναβολή έως και τα 33 τους χρόνια.
Μέχρι πότε θα μπορούν να αναβάλουν τη στράτευση οι φοιτητές
Με τις νέες διατάξεις, οι φοιτητές πανεπιστημίων θα μπορούν να αναβάλουν τη στράτευση μόνο μέχρι τα ν+2 έτη σπουδών (σ.σ. όπου «ν» ο ελάχιστος προβλεπόμενος αριθμός ετών που απαιτείται για να ολοκληρώσει κάποιος τη Σχολή), κάτι που σε πολλές σχολές σημαίνει ότι η κατάταξη θα γίνεται γύρω στο 25ο έτος της ηλικίας τους, πολύ πριν την ολοκλήρωση των σπουδών τους. Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η κατάργηση της αναβολής έως τα 33 έτη για τους αποφοίτους Ιατρικής, που τους επέτρεπε να ολοκληρώσουν την ειδικότητά τους πριν τη στράτευση. Παράλληλα, για τους διδακτορικούς φοιτητές, το όριο μειώνεται στο 30ό έτος, από το 33ο που ίσχυε υπό προϋποθέσεις. Οι φοιτητές θεωρούν ότι αυτές οι αλλαγές «υπονομεύουν τη δυνατότητα ολοκλήρωσης των σπουδών και επαγγελματικής εξειδίκευσης σε καθοριστικά χρόνια της ζωής τους».
Το νομοσχέδιο προβλέπει επίσης υποχρεωτική διακοπή των σπουδών κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής θητείας, γεγονός που σημαίνει ότι οι φοιτητές που καλούνται να υπηρετήσουν εν μέσω σπουδών δεν θα μπορούν να συμμετέχουν στις εξεταστικές περιόδους και θα καθυστερήσουν υποχρεωτικά την αποφοίτησή τους. Παράλληλα, υπογραμμίζουν οι φοιτητές ότι με το νέο νόμο «καταργείται η δυνατότητα φοιτητικών αδειών για συμμετοχή στις εξεταστικές και περιορίζεται το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα, δημιουργώντας νέα εμπόδια στην προσπάθεια να ολοκληρώσουμε τις σπουδές μας χωρίς καμία στήριξη».
Οι αλλαγές όμως δεν περιορίζονται στις αναβολές. Το νομοσχέδιο εισάγει συνολική αναδιάρθρωση της στρατιωτικής θητείας, με νέο μοντέλο κατάταξης, εκπαίδευσης και τοποθέτησης των στρατευσίμων. Καταρχάς, θεσπίζει τέσσερις περιόδους κατάταξης κάθε χρόνο – Φεβρουάριο, Μάιο, Αύγουστο και Νοέμβριο – με αρχική κατάταξη στον Στρατό Ξηράς και περιορισμένες μετατάξεις σε Ναυτικό και Αεροπορία για συγκεκριμένους οπλίτες και ειδικότητες.
Αυξάνεται σε διάρκεια η βασική εκπαίδευση
Η βασική εκπαίδευση αυξάνεται σε διάρκεια και φτάνει τις δέκα εβδομάδες, εμπλουτισμένη με νέες τεχνολογικές δεξιότητες, όπως η χρήση drones και εξομοιωτών, καθώς και με οριζόντιες δεξιότητες όπως Πρώτες Βοήθειες και Πολιτική Προστασία. Επιπλέον, εισάγεται ειδική εκπαίδευση διάρκειας τεσσάρων εβδομάδων για 31 βασικές ειδικότητες και 21 πρόσθετες δεξιότητες μέσω των Κέντρων Διά Βίου Μάθησης των Ενόπλων Δυνάμεων, ενώ ακολουθεί δωδεκά εβδομάδων επιχειρησιακή τοποθέτηση σε μονάδες υψηλής ετοιμότητας. Όσοι επιλέγουν 9μηνη θητεία μετά τους έξι πρώτους μήνες θα υπηρετούν υποχρεωτικά στην παραμεθόριο, ενώ όσοι επιλέγουν 12μηνη θητεία θα μετατίθενται κοντά στον τόπο συμφερόντων τους. Παράλληλα, ανοίγει ο δρόμος για κατάταξη πρωτόκλητων αμέσως μετά τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση με θητεία εννέα μηνών.
Τέλος, οι ειδικές αναβολές περιορίζονται σημαντικά: οι ψυχιατρικές αναβολές θα χορηγούνται πλέον με αυστηρά κριτήρια και για μέγιστη διάρκεια πέντε ετών, ενώ οι αναβολές για κατοίκους εξωτερικού θα δίνονται μόνο σε όσους ζούσαν στο εξωτερικό από τα 16 έως τα 19 έτη, με τριετή έλεγχο διατήρησης της ιδιότητας. Η εξαγορά της θητείας επιτρέπεται πλέον μόνο από το 40ό έτος και κοστίζει 1.500 ευρώ για κάθε μήνα θητείας που απομένει.
Συνοπτικά
- Το νέο νομοσχέδιο περιορίζει τις αναβολές στράτευσης για φοιτητές, υποχρεώνοντάς τους να καταταγούν πριν ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.
- Φοιτητικοί σύλλογοι οργανώνουν κινητοποιήσεις διαμαρτυρόμενοι για τις αλλαγές που επηρεάζουν την εκπαιδευτική τους πορεία.
- Η βασική εκπαίδευση επεκτείνεται και οι ειδικές αναβολές χορηγούνται με αυστηρότερα κριτήρια, περιορίζοντας τις επιλογές των στρατευσίμων.
- Το νομοσχέδιο εισάγει νέο μοντέλο στρατιωτικής εκπαίδευσης και περιορίζει τις φοιτητικές άδειες, επηρεάζοντας τη δυνατότητα συμμετοχής σε εξεταστικές περιόδους.