Ευλογιά αιγοπροβάτων: Ποια βήματα να ακολουθήσουν οι κτηνοτρόφοι σε ύποπτο κρούσμα – Μέτρα για την πρόληψη

Οδηγίες με τις ενέργειες που πρέπει να κάνουν οι κτηνοτρόφοι εφόσον υποψιαστούν ότι κάποιο ζώο έχει μολυνθεί από ευλογιά, αλλά και τα μέτρα που εφαρμόζει για την αντιμετώπιση και εκρίζωσή της, γνωστοποίησε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Όπως αναφέρει, η ευλογιά των αιγοπροβάτων είναι μια σοβαρή νόσος που προσβάλλει μόνο τις αίγες και τα πρόβατα, με τα κύρια συμπτώματα που εμφανίζουν τα ζώα να είναι πυρετός, δερματικές αλλοιώσεις κυρίως στα άτριχα μέρη του σώματος, ανορεξία και κατάπτωση.

Εφόσον υπάρχει υποψία νόσησης, είναι απαραίτητο να ενημερωθούν άμεσα οι κτηνιατρικές υπηρεσίες. Τα άρρωστα ζώα πρέπει να απομονώνονται, ενώ το κοπάδι πρέπει να περιορίζεται και να αποφεύγεται κάθε επαφή με άλλους κτηνοτρόφους. Ταυτόχρονα, πρέπει να τηρούνται με αυστηρότητα τα μέτρα βιοασφάλειας και υγιεινής από όλο το προσωπικό της εκτροφής.

Σύμφωνα με το ΥΠΑΑΤ, η πιο πρόσφατη επιζωοτία εμφανίστηκε στην Ελλάδα τον Αύγουστο του 2024, ενώ το τέλος Αυγούστου 2025 είχαν καταγραφεί 903 κρούσματα σε 1.148 εκτροφές και είχαν πραγματοποιηθεί 262.854 θανατώσεις αιγοπροβάτων.

Εφόσον σε κάποια περιοχή υπάρχουν επιβεβαιωμένα κρούσματα εφαρμόζονται συγκεκριμένα, με τη ζώνη προστασίας να ορίζεται:

α) σε ακτίνα πέντε χιλιομέτρων από την μολυσμένη εκτροφή, ενώ

β) η ζώνη επιτήρησης σε ακτίνα είκοσι χιλιομέτρων και

γ) η περαιτέρω απαγορευμένη ζώνη σε ακτίνα 40 χιλιομέτρων.

Επιπλέον, για τη διαχείριση της νόσου, με στόχο την εκρίζωσή της, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εφαρμόζει το εθνικό σχέδιο αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης

Τα μέτρα που λαμβάνονται είναι τα εξής:

• θανάτωση και υγειονομική ταφή των ζώων στη μολυσμένη εκτροφή
• οριοθέτηση ζωνών προστασίας και επιτήρησης καθώς και περαιτέρω απαγορευμένων ζωνών
• απαγόρευση μετακίνησης αιγοπροβάτων και ζωοτροφών στις ζώνες αυτές
• ενημέρωση των κτηνοτρόφων για τα μέτρα βιοασφάλειας και υγιεινής που πρέπει να τηρούνται
• κήρυξη των περιφερειακών ενοτήτων με κρούσματα, σε κατάσταση Ειδικής Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας,
• κινητοποίηση κτηνιάτρων που υπηρετούν στο ΥΠΑΑΤ και σε εποπτευόμενους φορείς, συστηματική απολύμανση αγροτικών δρόμων, κινητοποίηση της ΕΛ.ΑΣ. για την απαγόρευση μετακινήσεων,
• διεξαγωγή επιδημιολογικής έρευνας, δημιουργία σταθμών απολύμανσης σε κομβικά σημεία του οδικού δικτύου και
• σύσταση Task Force για την αντιμετώπιση της νόσου. Ακολουθούν οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σχετικά με την ευλογιά των αιγοπροβάτων:
• Τι είναι η ευλογιά των αιγοπροβάτων; Η ευλογιά των αιγοπροβάτων είναι ζωονόσος που προσβάλλει αιγοπρόβατα και μόνο. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα σοβαρή ασθένεια, η οποία προκαλεί απώλειες στον κτηνοτροφικό τομέα. Ωστόσο, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για τη δημόσια υγεία, καθώς δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο.
• Είναι ασφαλές το γάλα; Ναι, το γάλα είναι ασφαλές για ανθρώπινη κατανάλωση μετά από θερμική επεξεργασία υψηλής παστερίωσης
• Είναι ασφαλές το κρέας; Το κρέας μπορεί να καταναλωθεί κανονικά.
• Ποια είναι τα κύρια συμπτώματα στα ζώα; Τα νοσούντα ζώα εμφανίζουν πυρετό, δερματικές αλλοιώσεις κυρίως στα άτριχα μέρη του σώματος, ανορεξία και κατάπτωση. Αυτά τα συμπτώματα αποτελούν βασικές ενδείξεις της νόσου.
• Τι πρέπει να κάνει ο κτηνοτρόφος αν υποψιαστεί ότι κάποιο ζώο έχει μολυνθεί; Πρέπει να ενημερώσει αμέσως τις κτηνιατρικές υπηρεσίες. Το ζώο που παρουσιάζει ύποπτα συμπτώματα απομονώνεται, το κοπάδι περιορίζεται, αποφεύγεται κάθε επαφή με άλλους κτηνοτρόφους και τηρούνται αυστηρά τα μέτρα βιοασφάλειας. Η γρήγορη αναγνώριση και η άμεση αντίδραση είναι καθοριστικής σημασίας για τον έλεγχο της νόσου.
• Ποια είναι η επιδημιολογική εξέλιξη της νόσου έως το τέλος Αυγούστου 2025; Η τελευταία επιζωοτία της ευλογιάς αιγοπροβάτων εκδηλώθηκε τον Αύγουστο του 2024.Μέχρι τότε είχαν καταγραφεί 903 κρούσματα σε 1.148 εκτροφές, με αποτέλεσμα να θανατωθούν 262.854 αιγοπρόβατα.
• Τι μέτρα εφαρμόζονται στις περιοχές με κρούσματα; Σε περιοχές με επιβεβαιωμένα κρούσματα ορίζεται ζώνη προστασίας σε ακτίνα πέντε χιλιομέτρων και ζώνη επιτήρησης σε ακτίνα είκοσι χιλιομέτρων, ώστε να περιοριστεί η εξάπλωση της νόσου. Επίσης, οριοθετείται και περαιτέρω απαγορευμένη ζώνη σε ακτίνα 40 χιλιομέτρων
• Πώς διαχειριζόμαστε την ευλογιά των αιγοπροβάτων; Ακολουθούμε το Εθνικό Σχέδιο Έκτακτης Ανάγκης για την εκρίζωση της νόσου. Σύμφωνα με αυτό, εφαρμόζονται μέτρα όπως η θανάτωση και η υγειονομική ταφή των ζώων στη μολυσμένη εκτροφή, η οριοθέτηση ζωνών, η απαγόρευση μετακίνησης αιγοπροβάτων και ζωοτροφών, καθώς και η ενημέρωση των κτηνοτρόφων για τα μέτρα βιοασφάλειας που πρέπει να τηρούν. Απαραίτητη θεωρείται η πιστή τήρηση των μέτρων για την επιτυχή εκρίζωση της νόσου. Παράλληλα, οι περιφερειακές ενότητες με κρούσματα, κηρύσσονται σε κατάσταση Ειδικής Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας. Κινητοποιούνται κτηνίατροι και φορείς που εποπτεύονται από το ΥΠΑΑΤ, πραγματοποιείται συστηματική απολύμανση αγροτικών δρόμων, εφαρμόζονται έλεγχοι μετακινήσεων από την ΕΛ.ΑΣ., διεξάγεται επιδημιολογική έρευνα και δημιουργούνται σταθμοί απολύμανσης σε κομβικά σημεία του οδικού δικτύου. Τέλος, λειτουργεί ειδική Task Force για τον συντονισμό όλων των ενεργειών.