Καταπολεμώντας τη φωτιά με φλόγες – Πώς λειτουργεί η τεχνική «αντιπύρ» για την κατάσβεση πυρκαγιών

Σε χώρες όπως η Ελλάδα, που είναι αντιμέτωπες με συχνή εμφάνιση μεγάλων πυρκαγιών, απαιτείται η αξιοποίηση σύγχρονων μεθόδων για την καλύτερη αντιμετώπιση του φαινομένου, που εντείνεται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Η Πυροσβεστική χρησιμοποιεί καινοτόμες μεθόδους, ενσωματώνοντας την τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη στη «φαρέτρα» της, αλλά και άλλους τρόπους κατάσβεσης, όπως το «αντιπύρ», που δίνει στις δυνάμεις πυρόσβεσης τη δυνατότητα να βελτιώσει την πρόληψη και τον έλεγχο των μετώπων φωτιάς.

Όπως μετέδωσε η ΕΡΤ, μάλιστα, η Πυροσβεστική χρησιμοποίησε τη μέθοδο αντιπύρ στη Ζάκυνθο, για να αποτρέψει τις ζημιές σε κατοικημένη ζώνη. Η μέθοδος φαίνεται πως απέδωσε.

Η μέθοδος του αντιπυρός και της κατάκαυσης μπορεί να εφαρμοστεί μόνο όταν πληρούνται ταυτόχρονα οι εξής προϋποθέσεις:

• Η πυρκαγιά δεν μπορεί να περιοριστεί με άλλους τρόπους και υπάρχει άμεση ανάγκη να προστατευτούν άνθρωποι, περιουσίες ή το φυσικό περιβάλλον.
• Ο Επικεφαλής της Επιχείρησης στον χώρο της φωτιάς κρίνει ότι η χρήση αυτής της τεχνικής είναι απαραίτητη για τον έλεγχο της κατάστασης.
• Η εφαρμογή γίνεται αποκλειστικά από εξειδικευμένο προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος, το οποίο διαθέτει και την κατάλληλη υποστήριξη από τις απαιτούμενες δυνάμεις, ανάλογα με την περίπτωση.

Πριν από την εφαρμογή της μεθόδου αντιπυρός ή της κατάκαυσης, καταρτίζεται σχέδιο που λαμβάνει υπόψη τη συμπεριφορά της φωτιάς, την εκτίμηση της ταχύτητας εξάπλωσής της, τις συνθήκες του καιρού και την κλίση και βλάστηση της περιοχής.

Επιπλέον, καταγράφονται οι διαθέσιμες δυνάμεις για την εφαρμογή του αντιπυρός, τα εναέρια μέσα που μπορούν να παράσχουν υποστήριξη, καθώς και η εκτίμηση της πιθανότητας επιτυχίας της επιχείρησης. Για να εφαρμοστούν αυτές οι μέθοδοι, οι μετεωρολογικές συνθήκες πρέπει να είναι ευνοϊκές για τουλάχιστον τρεις ώρες.

Τι είναι η μέθοδος «αντιπύρ»

Ως αντιπύρ (Backfire) ορίζεται η ελεγχόμενη φωτιά που ανάβει με συγκεκριμένη διαδικασία στην εσωτερική πλευρά μιας αντιπυρικής ζώνης ή σε μια φυσική ασυνέχεια της καύσιμης ύλης (όπως βραχώδεις σχηματισμοί, λίμνες, ποτάμια, καλλιέργειες, οικισμοί κ.ά.) και καίει προς την αντίθετη κατεύθυνση από το μέτωπο της κύριας πυρκαγιάς.

Στόχος του αντιπυρός είναι να συνενωθεί το μέτωπο της πυρκαγιάς με το μέτωπο της ελεγχόμενης φωτιάς, ώστε να κατασβεστεί ή να μειωθεί η καύσιμη ύλη, με σκοπό να σταματήσει ή να επιβραδυνθεί η εξάπλωση της πυρκαγιάς ή να περιοριστεί η έντασή της.

Η κατάκαυση (BurnOut) είναι επίσης μια ελεγχόμενη φωτιά που ανάβει με συγκεκριμένη διαδικασία, αλλά αυτή τοποθετείται στην πλευρά της περιμέτρου μιας ενεργής πυρκαγιάς, μέσα σε μια αντιπυρική ζώνη ή λωρίδα που έχει δημιουργηθεί είτε με μηχανικά μέσα είτε χειρωνακτικά, ή σε ζώνες με λεπτά καύσιμα που έχουν υγρανθεί, καθώς και σε φυσικές ασυνέχειες της καύσιμης ύλης (όπως βραχώδεις σχηματισμοί, λίμνες, ποτάμια, καλλιέργειες, δρόμοι, οικισμοί κ.ά.).

Η ελεγχόμενη φωτιά καίει σε συγκεκριμένο εύρος την καύσιμη ύλη, διευρύνοντας τις ήδη υπάρχουσες ζώνες διακοπής της καύσιμης ύλης και μειώνοντας στο ελάχιστο την πιθανότητα η πυρκαγιά να περάσει τη ζώνη μέσω ακτινοβολίας ή μεταφερόμενων σπινθήρων.