Ο «θερμικός θόλος» είναι μια μετεωρολογική κατάσταση που περιγράφει την παγίδευση θερμών αερίων μαζών κοντά στην επιφάνεια της Γης λόγω ενός ισχυρού και σταθερού βαρομετρικού υψηλού.
Παρά την αυξανόμενη δημοφιλία του όρου στα μέσα ενημέρωσης, το φαινόμενο δεν είναι νέο και έχει παρατηρηθεί εδώ και δεκαετίες, κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ο Θοδωρής Κολυδάς εξηγεί ότι η έντονη χρήση του όρου σήμερα οφείλεται στην ανάγκη των μέσων να προσελκύσουν το κοινό, ενώ επισημαίνει ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν εντείνει την ένταση και τη διάρκεια αυτών των φαινομένων.
Διαβάστε αναλυτικά
Τις τελευταίες δεκαετίες, η κλιματική αλλαγή και η συχνότερη εμφάνιση ακραίων θερμοκρασιών έχουν φέρει στην καθημερινότητά μας όρους που άλλοτε ήταν γνωστοί μόνο στους ειδικούς. Ένας από αυτούς είναι ο «θερμικός θόλος», που παρά τη σχετικά πρόσφατη δημοφιλία του στα μέσα ενημέρωσης, αποτελεί στην ουσία ένα παλαιό και καλά κατανοημένο μετεωρολογικό φαινόμενο. Ο μετεωρολόγος Θοδωρής Κολυδάς μας εξηγεί τι ακριβώς σημαίνει αυτός ο όρος και γιατί έχει μπει τόσο δυναμικά στη ζωή μας.
Πιο συγκεκριμένα αναφέρει:
Τα τελευταία χρόνια, κυρίως τους θερινούς μήνες, ακούμε όλο και συχνότερα τον όρο #θερμικός_θόλος στα μέσα ενημέρωσης, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Η φράση αυτή, που προέρχεται από τον αγγλικό όρο #heat_dome, έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής, όχι απαραίτητα επειδή περιγράφει ένα καινούργιο φαινόμενο, αλλά επειδή λειτουργεί ως ελκυστικός τίτλος για τον αναγνώστη ή τον τηλεθεατή. Ωστόσο, πίσω από τη «μόδα» του όρου, υπάρχει μια πραγματική μετεωρολογική κατάσταση, την οποία γνωρίζουμε εδώ και δεκαετίες.
✅Ο θερμικός θόλος είναι μια κατάσταση στην οποία ένα ισχυρό και στάσιμο βαρομετρικό υψηλό εγκλωβίζει θερμές αέριες μάζες κοντά στην επιφάνεια της Γης, λειτουργώντας σαν καπάκι. Η ατμόσφαιρα σε τέτοιες περιπτώσεις δεν κυκλοφορεί επαρκώς, και η ζέστη παγιδεύεται στις χαμηλότερες στιβάδες, χωρίς να διαφεύγει. Έτσι, παρατηρείται συνεχής άνοδος της θερμοκρασίας, ιδίως όταν υπάρχει και η παράλληλη μεταφορά θερμών αερίων μαζών από περιοχές όπως η Βόρεια Αφρική προς την Ευρώπη.
Οι θερμοκρασίες σήμερα αλλά και το επόμενο τριήμερο στη δυτική Ευρώπη θα φτάνουν τους 36 με 39 βαθμούς, με αυξημένη υγρασία και απουσία ισχυρού πεδίου ανέμων.
✅Αυτό το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο. Στην Ελλάδα και σε άλλες μεσογειακές χώρες, η παρουσία σταθερών αντικυκλώνων το καλοκαίρι είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό και επαναλαμβανόμενο γεγονός. Οι παλιοί μετεωρολόγοι και γεωργοί γνώριζαν καλά τις επιδράσεις αυτής της στασιμότητας, χωρίς όμως να χρησιμοποιούν τον όρο «θερμικός θόλος».
✅Παλαιότερα, μιλούσαμε απλώς για ισχυρά αντικυκλωνικά πεδία ή περίοδους καύσωνα λόγω εισβολής θερμών αερίων μαζών από την Αφρική.Η έντονη χρήση του όρου σήμερα οφείλεται κυρίως στην επιθυμία των μέσων να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του κοινού με έναν καινούργιο και πιο δραματικό όρο. Ωστόσο, είναι σημαντικό να διευκρινίζεται ότι το φαινόμενο δεν είναι νέο και ίσως αυτό που έχει αλλάξει είναι η ένταση και η διάρκεια τέτοιων επεισοδίων τα οποία περιγράφουμε δημόσια.
✅Συμπερασματικά, ο θερμικός θόλος είναι ένα παλιό, γνωστό μετεωρολογικό φαινόμενο που σήμερα επαναπροσδιορίζεται επικοινωνιακά. Αν και δεν αποτελεί νέο φαινόμενο, η κατανόηση του ρόλου του στην αύξηση των θερμοκρασιών είναι χρήσιμη, ιδιαίτερα καθώς οι επιπτώσεις των ακραίων καιρικών συνθηκών γίνονται ολοένα και πιο έντονες
Συνοπτικά
- Ο «θερμικός θόλος» είναι μια μετεωρολογική κατάσταση που παγιδεύει θερμές αέριες μάζες κοντά στην επιφάνεια της Γης λόγω ισχυρού βαρομετρικού υψηλού.
- Η δημοφιλία του όρου στα μέσα ενημέρωσης οφείλεται στην ανάγκη για ελκυστικούς τίτλους, ενώ το φαινόμενο δεν είναι νέο και έχει παρατηρηθεί εδώ και δεκαετίες.
- Η κλιματική αλλαγή έχει εντείνει την ένταση και τη διάρκεια των φαινομένων αυτών, επηρεάζοντας τις θερμοκρασίες στην Ευρώπη.
- Ο θερμικός θόλος επαναπροσδιορίζεται επικοινωνιακά, αλλά η κατανόηση του ρόλου του είναι σημαντική καθώς οι ακραίες καιρικές συνθήκες γίνονται πιο συχνές.