Η Ιρλανδία έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που απαγόρευσε το εμπόριο με τους ισραηλινούς οικισμούς στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, μετά την έγκριση σχετικού νομοσχεδίου από την κυβέρνηση. Ο υπουργός Εξωτερικών Σάιμον Χάρις δήλωσε ότι η νομοθεσία προήλθε από τη Γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου που κήρυξε τους οικισμούς παράνομους.
Η απαγόρευση θα επιφέρει ποινές για τις εισαγωγές και θα ενισχύσει την προσπάθεια για μια βιώσιμη ειρηνική λύση στη Μέση Ανατολή. Ωστόσο, η νομοθεσία έχει προκαλέσει αντιδράσεις, με επικριτές να την κατηγορούν για αντιανθρώπινες διακρίσεις.
Διαβάστε αναλυτικά
Η Ιρλανδία έγινε η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που εισάγει νομοθεσία για την απαγόρευση του εμπορίου με τους ισραηλινούς οικισμούς της Δυτικής Όχθης και της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, ανακοίνωσε την Τετάρτη ο Ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών και Εμπορίου Σάιμον Χάρις, μετά τη δημοσίευση του νέου νομοσχεδίου του.
Το Γενικό Σχέδιο του Νομοσχεδίου για την Απαγόρευση της Εισαγωγής Προϊόντων από Ισραηλινούς Οικισμούς στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη έχει ήδη εγκριθεί από την κυβέρνηση, αλλά πλέον θα παραπεμφθεί στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων και Εμπορίου του κοινοβουλίου για προκαταρκτικό έλεγχο.
Όπως αναφέρει η Jerusalem Post, στη σχετική ανακοίνωση αναφέρεται, η δέσμευση της ιρλανδικής κυβέρνησης να απαγορεύσει τις εισαγωγές από ισραηλινούς οικισμούς προέκυψε μετά τη Γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ICJ) που εκδόθηκε στις 19 Ιουλίου 2024.
Πώς θα τα ξεχωρίζουν
Μόλις τεθεί σε εφαρμογή το σχέδιο, οποιαδήποτε εισαγωγή θα θεωρείται αδίκημα βάσει του Τελωνειακού Νόμου του 2015 και οι τελωνειακές αρχές θα έχουν το δικαίωμα να ερευνούν, να κατάσχουν και να δημεύουν τα εμπορεύματα. Ο Χάρις πρόσθεσε ότι το σχέδιο σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το ισραηλινό ταχυδρομικό σύστημα των οικισμών, που ήδη εφαρμόζει η ΕΕ, για να διακρίνονται τα προϊόντα των οικισμών από εκείνα που παράγονται εντός Ισραήλ.
«Η κατάσταση στην Παλαιστίνη παραμένει ζήτημα βαθύτατης ανησυχίας για το κοινό», δήλωσε ο Χάρις. «Έχω επανειλημμένα καταστήσει σαφές ότι αυτή η κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει όλα τα διαθέσιμα μέσα για να αντιμετωπίσει την τρομακτική κατάσταση στο πεδίο και να συμβάλει στις μακροπρόθεσμες προσπάθειες για την επίτευξη μιας βιώσιμης ειρήνης βάσει της λύσης των δύο κρατών».
«Οι ισραηλινοί οικισμοί στα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη είναι παράνομοι και απειλούν τη βιωσιμότητα της λύσης των δύο κρατών. Αυτή είναι η πάγια θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών εταίρων μας. Επιπλέον, αυτή είναι η ξεκάθαρη θέση του διεθνούς δικαίου.»
Ο Χάρις πρόσθεσε ότι ακόμη δεν έχει δει «επαρκή αντίδραση σε επίπεδο ΕΕ» όσον αφορά τις εισαγωγές από οικισμούς μετά τη Γνωμοδότηση του ICJ του 2024.
«Αυτό είναι ένα ζήτημα που θα συνεχίσω να θέτω σε ευρωπαϊκό επίπεδο και επανέλαβα την έκκλησή μου για συγκεκριμένες προτάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων αυτήν την εβδομάδα», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι η κυβέρνησή του έχει κάνει «ένα σημαντικό βήμα μπροστά» προωθώντας τη δική της νομοθεσία.
«Γνωρίζω πολύ καλά ότι η νομοθεσία αυτή αποτελεί αντικείμενο έντονου ενδιαφέροντος και προσοχής στην Ιρλανδία και ανυπομονώ να ακούσω τις απόψεις των συναδέλφων του Οίρεαχτας και των βασικών φορέων για το Γενικό Σχέδιο.»
Αν και η επίσημη διατύπωση της ανακοίνωσης ήταν περισσότερο νομική και λιγότερο φορτισμένη, οι δηλώσεις του Χάρις στους δημοσιογράφους είχαν διαφορετικό τόνο:
«Η Ιρλανδία υψώνει φωνή και αντιδρά απέναντι στις γενοκτονικές ενέργειες στη Γάζα», δήλωσε.
Ο Χάρις είπε στους δημοσιογράφους ότι ελπίζει το «πραγματικό όφελος» της δημοσίευσης της νομοθεσίας να είναι να εμπνεύσει και άλλες χώρες να ακολουθήσουν το παράδειγμα, καθώς «κάθε χώρα πρέπει να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα που διαθέτει.»
Ο Ιρλανδός νομικός Άλαν Σάτερ, που διετέλεσε Υπουργός Δικαιοσύνης και Ισότητας και Υπουργός Άμυνας, καταφέρθηκε εναντίον του Χάρις στο X:
«Μόνο ο Σάιμον Χάρις και η τωρινή μας κυβέρνηση θα μπορούσαν να είναι τόσο ανόητοι ώστε να δημιουργήσουν το ακρωνύμιο PIGS για να αναφέρονται σε έναν νέο νόμο που στοχοποιεί και μποϊκοτάρει προϊόντα που παράγονται από Εβραίους.»
Πρωτιά
Ο Σάτερ σχολίασε ότι αυτή είναι η πρώτη φορά μετά την ήττα της Ναζιστικής Γερμανίας που ευρωπαϊκή κυβέρνηση προωθεί νόμο για να μποϊκοτάρει ειδικά προϊόντα που παράγονται από Εβραίους και να ποινικοποιεί όσους τα εισάγουν.
«Τα θεμελιώδη σφάλματα και οι παραβιάσεις του δικαίου της ΕΕ με τα οποία είναι διάτρητο το νομοσχέδιο εξηγούν καλύτερα το νέο ακρωνύμιο. Πολύ απλά, το νομοσχέδιο παραβιάζει κατάφωρα το ευρωπαϊκό δίκαιο και δεν είναι νομικά “κοσέρ”», είπε.
Η Γνωμοδότηση του ICJ της 19ης Ιουλίου 2024 κήρυξε ότι οι ισραηλινοί οικισμοί στη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ αντίκεινται στην παράγραφο 6 του Άρθρου 49 της Τέταρτης Σύμβασης της Γενεύης και συνεπώς είναι παράνομοι. Ως εκ τούτου, κάλεσε όλα τα κράτη να «λάβουν συγκεκριμένα και αποτελεσματικά μέτρα», συμπεριλαμβανομένης της «αποχής από οποιαδήποτε άνευ όρων οικονομική, στρατιωτική ή τεχνολογική βοήθεια προς το Ισραήλ και τιμωρία αυτών των παραβιάσεων όπου είναι απαραίτητο και σύμφωνα με τις σχετικές συνθήκες που τα δεσμεύουν.»
Ο Χάρις και οι ομόλογοί του από το Βέλγιο, τη Φινλανδία, το Λουξεμβούργο, την Πολωνία, την Πορτογαλία, τη Σλοβενία, την Ισπανία και τη Σουηδία, την προηγούμενη εβδομάδα κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταθέσει προτάσεις για το πώς τα κράτη της ΕΕ θα διακόψουν το εμπόριο και τις εισαγωγές με τους ισραηλινούς οικισμούς, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που έθεσε το ICJ.
Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γκίντεον Σαάρ απάντησε τότε: «Είναι λυπηρό ότι ακόμη κι όταν το Ισραήλ δίνει μάχη για την ίδια του την ύπαρξη, κάτι που είναι και θεμελιώδες συμφέρον της Ευρώπης, υπάρχουν εκείνοι που δεν μπορούν να αντισταθούν στην εμμονή τους κατά του Ισραήλ.»