Σάλος προκλήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής όταν αντιπολίτευση αντέδρασε στη μαζική χρήση επιστολικής ψήφου από βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, κατά τη μυστική ψηφοφορία για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής σχετικά με πρώην υπουργούς.
Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, η επιστολική ψήφος επιτρέπεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως αποστολές στο εξωτερικό, ασθένεια ή εγκυμοσύνη.
Παρά τις αντιδράσεις, ο Πρόεδρος της Βουλής τόνισε ότι η πρακτική αυτή είναι διαχρονική και διακομματική, αποδεκτή από όλα τα κόμματα, ενώ εξετάζεται η τροποποίηση του Κανονισμού για την επιστολική ψήφο.
Διαβάστε αναλυτικά
Σάλος ξέσπασε στην αίθουσα της Ολομέλειας του Κοινοβουλίου τα ξημερώματα της Πέμπτης από τα κόμματα της αντιπολίτευσης όταν αντιλήφθηκαν ότι από την Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας θα γινόταν μαζική χρήση της επιστολικής ψήφου στη μυστική ψηφοφορία επί των προτάσεων που είχαν υποβληθεί για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής όσον αφορά τους πρώην υπουργούς Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ. Ειδικότερα, 68 «γαλάζιοι» βουλευτές έκριναν σκόπιμο να στείλουν την ψήφο τους σφραγισμένη σε φάκελο που ρίχτηκε στην προβλεπόμενη κάλπη αντί να δώσουν το «παρών». Είχαν δικαίωμα να το κάνουν;
Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής χρήση της επιστολικής ψήφου γίνεται μονάχα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όταν για παράδειγμα ένας βουλευτής βρίσκεται εκτός Ελλάδος σε αποστολή του Κοινοβουλίου, εάν είναι άρρωστος ή εάν πρόκειται για γυναίκα, βρίσκεται στον τελευταίο μήνα της κύησης ή μόλις προ ημερών έχει γεννήσει.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά το άρθρο 70 του Κανονισμού: «Οι Βουλευτές που βρίσκονται σε αποστολή της Κυβέρνησης ή της Βουλής στο εξωτερικό μπορούν να μετέχουν στις ψηφοφορίες, όταν είναι ονομαστικές, καθώς και όταν απαιτείται ειδική πλειοψηφία για τη λήψη απόφασης, με επιστολή ή τηλεομοιοτυπία που φέρουν την υπογραφή τους και αντίστοιχη μνεία του θέματος. Οι ανωτέρω ρυθμίσεις εφαρμόζονται αναλόγως στην περίπτωση εγκύων Βουλευτών, για το χρονικό διάστημα του τελευταίου μήνα της κύησης, καθώς και αυτού που ακολουθεί τον τοκετό, όπως και στην περίπτωση Βουλευτών που δεν μπορούν να μετέχουν με φυσική παρουσία στις συνεδριάσεις της Βουλής, λόγω της λήψης μέτρων κατά το άρθρο 14 στοιχείο θ του Κανονισμού της Βουλής» (σ.σ. αφορά την λήψη αναγκαίων μέτρων σχετικά με την προστασία της δημόσιας υγείας, όπως έγινε την περίοδο της πανδημίας).
Αυτά αναφέρει ο Κανονισμός, ωστόσο όπως υποστήριξε και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας Νότης Μηταράκης, υπάρχουν αποφάσεις της Διάσκεψης των Προέδρων (σ.σ. του διακομματικού οργάνου που συνέρχεται συνήθως κάθε Πέμπτη μεσημέρι για να κάνει τον προγραμματισμό του νομοθετικού έργου της επόμενης εβδομάδας και λύνει μια σειρά από ζητήματα που ανακύπτουν κατά καιρούς) που επιτρέπουν την επιστολική ψήφο υπό προϋποθέσεις και σε άλλες περιπτώσεις.
Η αλήθεια είναι ότι από την πανδημία της Covid 19 και ένθεν, έχει γίνει αρκετές φορές χρήση της επιστολικής ψήφου από όλα τα κόμματα. Ο Πρόεδρος του Σώματος Νικήτας Κακλαμάνης έδωσε μάλιστα στη δημοσιότητα στοιχεία που δείχνουν την γενικευμένη αποδοχή των επιστολικών ψήφων από όλα τα κόμματα. Βάσει λοιπόν των καταγραφών που έχουν γίνει στην αρμόδια Υπηρεσία της Βουλής, από την έναρξη της παρούσας Κοινοβουλευτικής Περιόδου (από τις εκλογές του 2023 που συγκροτήθηκε σε Σώμα η παρούσα Βουλή έως σήμερα), σε 57 περιπτώσεις ονομαστικών ψηφοφοριών για ψήφιση νομοσχεδίων, προγραμματικές δηλώσεις, εκλογή προσώπων, για Προκαταρκτικές-Εξεταστικές Επιτροπές, άρσεις ασυλιών βουλευτών, προτάσεις δυσπιστίας, προϋπολογισμούς, τα ποσοστά των βουλευτών ανά κόμμα που κάνουν χρήση της δυνατότητας της ψήφισης με επιστολικές ψήφους είναι:
ΝΔ κατά 22%
ΠΑΣΟΚ κατά 42%
ΣΥΡΙΖΑ κατά 47%
ΚΚΕ κατά 16%
Ελληνική Λύση κατά 34%
Νέα Αριστερά (σε 46 περιπτώσεις καθώς δημιουργήθηκε ως Κοινοβουλευτική Ομάδα ενδιαμέσως) κατά 55%
ΝΙΚΗ κατά 27%
και Πλεύση Ελευθερίας κατά 13%.
Κατά συνέπεια η χρήση του συγκεκριμένου δικαιώματος είναι διαχρονική και διακομματική, δεν αφορά μόνο την περίπτωση της ψηφοφορίας τη νύχτα της Τετάρτης προς Πέμπτη.
Στο πλαίσιο της επικείμενης τροποποίησης του Κανονισμού της Βουλής, ο Πρόεδρος του Σώματος Νικήτας Κακλαμάνης δηλώνει τώρα πως «θα επανεξετάσουμε και τις δυνατότητες αυτές. Ρητώς πάντως το άρθρο 70Α του Κανονισμού της Βουλής προβλέπει τη δυνατότητα επιστολικής ψήφου και στις μυστικές ψηφοφορίες, με σφραγισμένη επιστολή που απευθύνεται στον Πρόεδρο της Βουλής. Κατά τα ανωτέρω, παρέλκει η έκτακτη σύγκληση της Διάσκεψης των Προέδρων (σ.σ. που ζητούσαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης), η οποία δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να τροποποιήσει ή, πολύ περισσότερο, να ακυρώσει αποφάσεις της Ολομέλειας της Βουλής».