Οι «αόρατες θέσεις» ή «δουλειές φαντάσματα» είναι μια πρακτική όπου οι εργοδότες αναρτούν αγγελίες για θέσεις που δεν υπάρχουν πραγματικά, είτε επειδή έχουν ήδη καλυφθεί είτε επειδή δεν υπήρξαν ποτέ διαθέσιμες. Αυτή η πρακτική, που παρατηρείται σε πολλές χώρες, δημιουργεί παραπλανητικές εντυπώσεις για την αγορά εργασίας και επηρεάζει αρνητικά την ψυχική υγεία των ανέργων.
Στις ΗΠΑ, ο Έρικ Τόμσον προωθεί νομοθεσία για την απαγόρευση τέτοιων αγγελιών, ενώ το Οντάριο έχει ήδη επιβάλει κανόνες για τη διαφάνεια στις αγγελίες. Οι εταιρείες ενδέχεται να χρησιμοποιούν αυτές τις αγγελίες για να δημιουργήσουν μια δεξαμενή ταλέντων ή να φουσκώσουν τα νούμερα ανάπτυξης.
Οι ειδικοί προτείνουν στους αναζητούντες εργασία να δικτυώνονται με υπεύθυνους προσλήψεων για να αποφύγουν τις ψεύτικες αγγελίες.
Διαβάστε αναλυτικά
Έχετε ακούσει ποτέ τη φράση «δουλειές φαντάσματα»; Είναι η πρακτική των εργοδοτών να διαφημίζουν κενές θέσεις εργασίας που δεν υπάρχουν. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι θέσεις μπορεί να έχουν ήδη καλυφθεί, αλλά σε άλλες η θέση μπορεί να μην ήταν ποτέ διαθέσιμη.
Πρόκειται για ένα πραγματικό και συνεχιζόμενο πρόβλημα και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Σύμφωνα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γερμανία από τον πάροχο λογισμικού πρόσληψης Greenhouse, έως και το 22% των θέσεων εργασίας που διαφημίστηκαν στο διαδίκτυο πέρυσι ήταν θέσεις που αναρτήθηκαν χωρίς πρόθεση πρόσληψης. Μια ξεχωριστή μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο έδειξε ότι το ποσοστό αυτό είναι ακόμη υψηλότερο, φτάνοντας το 34%.
Γιατί, όμως, οι εταιρείες δημοσιεύουν ψεύτικες αγγελίες εργασίας και τι γίνεται για την αντιμετώπιση του προβλήματος;
Στις ΗΠΑ, ο Έρικ Τόμσον ευαισθητοποιεί όλο και περισσότερο τους πολιτικούς στην Ουάσιγκτον για το θέμα αυτό, γράφει το βρετανικό BBC. Τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, ο Τόμσον, ο οποίος έχει πάνω από 20 χρόνια εμπειρίας στον τομέα της τεχνολογίας, απολύθηκε από μια νεοσύστατη εταιρεία. Πέρασε τους επόμενους δύο μήνες υποβάλλοντας χωρίς επιτυχία αιτήσεις για εκατοντάδες θέσεις εργασίας.
«Έψαξα τα πάντα, κάνοντας αιτήσεις για θέσεις στο επίπεδό μου, αλλά και για ανώτερες και κατώτερες θέσεις», λέει. Ο Τόμσον συνειδητοποίησε ότι ορισμένες από τις αγγελίες εργασίας απλά δεν υπήρχαν. Η εμπειρία αυτή τον οδήγησε να δημιουργήσει μια ομάδα εργασίας που ζητούσε τη θέσπιση νομοθεσίας για την απαγόρευση της πρακτικής των ψευδών αγγελιών εργασίας στις ΗΠΑ.
Συνεχίζοντας να συναντάται με μέλη του Κογκρέσου των ΗΠΑ, ηγήθηκε της διαμόρφωσης ενός νομοσχεδίου με τίτλο «The Truth in Job Advertising & Accountability Act» (Νόμος για την αλήθεια στις αγγελίες εργασίας και τη λογοδοσία). Η νομοθεσία αυτή θα απαιτεί ημερομηνίες λήξης για τις αγγελίες όταν η διαδικασία πρόσληψης έχει «παγώσει» ή ολοκληρωθεί, αρχεία προσλήψεων και κυρώσεις για τους εργοδότες που δημοσιεύουν παραπλανητικές ή ανύπαρκτες θέσεις εργασίας. Ο Τόμσον ελπίζει ότι ορισμένα μέλη του Κογκρέσου θα υποστηρίξουν το νομοσχέδιο.
Έχει επίσης ξεκινήσει μια εκστρατεία συλλογής υπογραφών, η οποία μέχρι στιγμής έχει συγκεντρώσει πάνω από 50.000. Παράλληλα με τις υπογραφές, λέει ότι λαμβάνει μηνύματα από άτομα που περιγράφουν πώς οι ψεύτικες αγγελίες εργασίας έχουν υπονομεύσει την αυτοπεποίθησή τους και έχουν επηρεάσει την ψυχική τους υγεία. Κάτι που περιγράφει ως «ντροπιαστικό».
Οι νομοθετικές αρχές των πολιτειών του Νιου Τζέρσεϊ και της Καλιφόρνια εξετάζουν επίσης το ενδεχόμενο απαγόρευσης των ψεύτικων αγγελιών εργασίας.
Ωστόσο, η καναδική επαρχία του Οντάριο πρωτοστατεί σε αυτό το θέμα. Από την 1η Ιανουαρίου, οι εταιρείες θα πρέπει να γνωστοποιούν εάν μια διαφημιζόμενη θέση εργασίας καλύπτεται ενεργά.
Το Οντάριο προχωρά επίσης στην αντιμετώπιση του ξεχωριστού ζητήματος του «ghosting» στην πρόσληψη, όπου οι εταιρείες δεν απαντούν στους υποψηφίους. Οι εταιρείες με περισσότερους από 25 υπαλλήλους θα πρέπει πλέον να απαντούν σε όσους έχουν περάσει από συνέντευξη εντός 45 ημερών. Ωστόσο, δεν θα χρειάζεται να επικοινωνούν με όσους δεν επιλέχθηκαν για να περάσουν από συνέντευξη.
Η Ντέμπορα Χάντσον, δικηγόρος ειδικευμένη σε εργασιακά θέματα με έδρα το Τορόντο, λέει ότι έχει ήδη προσεγγιστεί από εταιρείες που «προσπαθούν να κάνουν το σωστό». Ωστόσο, έχει ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής των κανόνων. «Η κυνική μου πλευρά, μετά από σχεδόν 20 χρόνια σε αυτόν τον τομέα, αναρωτιέται πώς θα παρακολουθήσουν και θα ρυθμίσουν αυτό το ζήτημα στην πράξη. Δεν νομίζω ότι η κυβέρνηση διαθέτει τους πόρους για να διερευνήσει το θέμα, οπότε οι εργοδότες μπορεί να συνεχίσουν να παραβιάζουν τους κανόνες. Ωστόσο, αν οι άνθρωποι αντιμετωπίσουν προβλήματα, μπορούν να υποβάλουν καταγγελία και αυτή θα εξεταστεί».
Η Ailish Davies, μια άνεργη από το Λέστερ του Ηνωμένου Βασιλείου, λέει ότι το να μην λαμβάνεις ποτέ απάντηση τόσο από μικρές επιχειρήσεις όσο και από μεγάλες εταιρείες είναι «καταστροφικό για την ψυχή». «Ο χρόνος που έχω αφιερώσει στην προετοιμασία μιας αίτησης, χωρίς να λάβω καμία απάντηση, αυτό σε καταρρακώνει».
Γιατί αναρτούν οι εταιρείες τις αγγελίες για «δουλειές φαντάσματα»;
Γιατί λοιπόν οι εταιρείες δημοσιεύουν ψεύτικες αγγελίες εργασίας; Η έρευνα της Δρ Τζασμίν Εσκαλέρα, συμβούλου καριέρας και ειδικού σε θέματα πρόσληψης προσωπικού με έδρα το Μαϊάμι, προτείνει διάφορους λόγους.
«Ερευνήσαμε τους υπεύθυνους προσλήψεων και διαπιστώσαμε ότι ορισμένες εταιρείες δημοσιεύουν αγγελίες για να δημιουργήσουν μια δεξαμενή ταλέντων», λέει. «Δεν είναι ότι δεν θέλουν να προσλάβουν, αλλά ότι δεν προσλαμβάνουν άμεσα.
Άλλες, διαπιστώσαμε, φουσκώνουν τους αριθμούς και προσπαθούν να δείξουν ότι η εταιρεία τους αναπτύσσεται, ακόμα κι αν αυτό δεν ισχύει».
Η Δρ Εσκαλέρα προσθέτει ότι έχει ακούσει και παραδείγματα εταιρειών που δημοσιεύουν θέσεις εργασίας για να αποκτήσουν και να πουλήσουν δεδομένα.
Όποιος και αν είναι ο λόγος για τις ψεύτικες αγγελίες, η Δρ Εσκαλέρα προειδοποιεί ότι δίνουν στις κυβερνήσεις μια ψευδή εικόνα της αγοράς εργασίας, κάτι που έχει αρνητικές, πραγματικές συνέπειες.
«Χρησιμοποιούμε τα δεδομένα για να αναπτύξουμε πολιτικές και να κατανοήσουμε τις τάσεις της αγοράς, οπότε αν τα δεδομένα αυτά είναι με κάποιο τρόπο παραποιημένα, τότε δεν είμαστε σε θέση να δημιουργήσουμε τις πολιτικές ή να παρέχουμε την υποστήριξη που χρειάζονται αυτή τη στιγμή οι αναζητούντες εργασία και οι εργαζόμενοι», λέει.
Για τους αναζητούντες εργασία που επιθυμούν να αποφύγουν τις ψεύτικες αγγελίες, η Δρ Εσκαλέρα συμβουλεύει να προσπαθήσουν να δικτυωθούν με τους υπεύθυνους προσλήψεων. «Θα ξέρετε ότι μια θέση είναι πραγματική αν συνομιλείτε με πραγματικούς ανθρώπους που εργάζονται σε εκείνον τον οργανισμό», λέει.
Ωστόσο, προσθέτει, πρέπει επίσης να προσέχετε τα προειδοποιητικά σημάδια. «Αν δείτε ότι μια θέση εργασίας δημοσιεύεται πολλές φορές σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα ή ότι η αγγελία είναι ανοιχτή για αρκετό καιρό, τότε είναι πιθανό η αγγελία να παραμένει ανοιχτή επειδή η θέση δεν προορίζεται να καλυφθεί».
Συνοπτικά
- Οι «αόρατες θέσεις» είναι αγγελίες για δουλειές που δεν υπάρχουν πραγματικά, δημιουργώντας παραπλανητικές εντυπώσεις στην αγορά εργασίας.
- Ο Έρικ Τόμσον προωθεί νομοθεσία στις ΗΠΑ για την απαγόρευση αυτών των αγγελιών, ελπίζοντας να διασφαλίσει μεγαλύτερη διαφάνεια.
- Στο Οντάριο, οι εταιρείες υποχρεούνται να δηλώνουν εάν μια διαφημιζόμενη θέση καλύπτεται, με στόχο την προστασία των υποψηφίων.
- Οι ειδικοί προτείνουν στους αναζητούντες εργασία να δικτυώνονται με υπεύθυνους προσλήψεων για να εντοπίζουν αληθινές θέσεις εργασίας.