Η Ελλάδα υπέγραψε την πρώτη της συμφωνία για υπεράκτια εξόρυξη φυσικού αερίου μετά από 40 χρόνια, με την ExxonMobil να ηγείται του έργου στο Ιόνιο Πέλαγος, αναδεικνύοντας το αυξημένο ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την περιοχή.
Η συμφωνία, που περιλαμβάνει επίσης την Energean και την HelleniQ Energy, ενισχύει τις ενεργειακές σχέσεις Ελλάδας-ΗΠΑ και αναμένεται να ενισχύσει τη θέση της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου στην Ευρώπη, ειδικά καθώς η ΕΕ προσπαθεί να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Παράλληλα, η συμφωνία αυτή προκαλεί ανησυχίες από περιβαλλοντικές οργανώσεις και συμπίπτει με τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το Κλίμα, ενώ η Ελλάδα αντιμετωπίζει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Διαβάστε αναλυτικά
Η Ελλάδα υπέγραψε την πρώτη της συμφωνία για υπεράκτια εξόρυξη φυσικού αερίου έπειτα από τέσσερις δεκαετίες, σε μια ιστορική συμφωνία που ηγείται η ExxonMobil και σηματοδοτεί το αυξανόμενο ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον για την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, όπως αναφέρουν σε άρθρο τους οι Financial Times.
Ανώτατοι αξιωματούχοι των Ηνωμένων Πολιτειών, ο υπουργός Ενέργειας, Κρις Ράιτ, και ο υπουργός Εσωτερικών, Νταγκ Μπέργκαμ, συναντήθηκαν με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, στην Αθήνα, στο πλαίσιο συνόδου για τη συνεργασία στον τομέα της ενέργειας, λίγες ώρες πριν από την υπογραφή της συμφωνίας.
Η νέα συμφωνία, στην οποία συμμετέχουν η ExxonMobil, η Energean και η HelleniQ Energy, αφορά γεωτρήσεις στο Ιόνιο Πέλαγος, περίπου 30 χιλιόμετρα δυτικά της Κέρκυρας, οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν έως το τέλος του 2026. Η ExxonMobil θα κατέχει το 60% του μεριδίου και θα αναλάβει τη διαχείριση του έργου, εφόσον τα τεστ αποδειχτούν επιτυχή. Το κοίτασμα εκτιμάται ότι περιέχει έως και 200 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, σημειώνει η βρετανική εφημερίδα.
Η ασυνήθιστα υψηλού επιπέδου αμερικανική αποστολή υπογραμμίζει τη βαθύτερη εμπλοκή των ΗΠΑ στην ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας. Η κίνηση αυτή έρχεται λίγο μετά την απόφαση της Ελλάδας, σε συνεργασία με την Κύπρο, να διαφοροποιηθεί από τη γραμμή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απέχοντας από ψηφοφορία του ΟΗΕ σχετικά με φόρο στις εκπομπές πλοίων, που είχε προκαλέσει έντονη αντίδραση από την Ουάσιγκτον.
Παράλληλα, η Ελλάδα επιδιώκει να αυξήσει τις εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις Ηνωμένες Πολιτείες για επανεξαγωγή μέσω του λεγόμενου «κάθετου διαδρόμου», ο οποίος συνδέει τη χώρα με την Ουκρανία μέσω Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Ουγγαρίας, υπογραμμίζουν οι Financial Times. Ο ρόλος της Ελλάδας στη μεταφορά φυσικού αερίου αναμένεται να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο, εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση κινηθεί προς την πλήρη απαγόρευση των ρωσικών προμηθειών.
Ο Κρις Ράιτ δήλωσε ότι η Ελλάδα αποτελεί το «τέλειο σημείο εισόδου» των Ηνωμένων Πολιτειών στην ευρωπαϊκή αγορά LNG, καθώς η ήπειρος απομακρύνεται από την εξάρτηση στο ρωσικό φυσικό αέριο. «Έχουμε την ευκαιρία να αντικαταστήσουμε κάθε σταγόνα ρωσικού αερίου, έχουμε πολύ αέριο», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει πρόσφατα σηματοδοτήσει μια αναπροσαρμογή της ενεργειακής στρατηγικής της Ελλάδας, γράφοντας στους Financial Times ότι «η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός».
Η συμμετοχή μιας μεγάλης αμερικανικής πετρελαϊκής εταιρείας στη συμφωνία υπογραμμίζει ακόμη περισσότερο το στρατηγικό αποτύπωμα της Ουάσιγκτον στην ανατολική Μεσόγειο, μια περιοχή όπου οι εντάσεις με την Τουρκία, τον ιστορικό αντίπαλο της Ελλάδας, παραμένουν έντονες.
Ο αντιπρόεδρος της ExxonMobil, Τζον Άρντιλ, δήλωσε στους Financial Times ότι η συμφωνία για το Ιόνιο Πέλαγος «θα μπορούσε να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στην εγχώρια ενεργειακή ασφάλεια και την οικονομική ευημερία για τον ελληνικό λαό».
Ο Νταγκ Μπέργκαμ συνέδεσε επίσης τη συμφωνία με την ενεργειακή και εθνική ασφάλεια, τονίζοντας: «Στόχος της Αμερικής είναι να παράγει ενέργεια που θα μπορούμε να πουλάμε στους φίλους και συμμάχους μας, ώστε να μην χρειάζεται πλέον να αγοράζουν από τους αντιπάλους μας».
Ωστόσο, οι γεωτρήσεις στο Ιόνιο αναμένεται να προκαλέσουν αντιδράσεις από περιβαλλοντικές οργανώσεις, καθώς συμπίπτουν χρονικά με τη σύνοδο κορυφής του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Βραζιλία, στην οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα παραστεί.
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών που πλήττονται περισσότερο στην Ευρώπη από την κλιματική αλλαγή, η οποία έχει επιδεινώσει τις πυρκαγιές και την ξηρασία στην ταχύτερα θερμαινόμενη ήπειρο του πλανήτη.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου χαρακτήρισε τη συμφωνία «ιστορική υπογραφή» που μπορεί να «φέρει τεχνολογία και τεχνογνωσία στον τομέα των υδρογονανθράκων της Ελλάδας και να εξασφαλίσει εγχώριους πόρους για την Ελλάδα και την Ευρώπη».
«Πρόκειται για μια γεωπολιτική αναβάθμιση, η Ελλάδα μετατρέπεται σε σημαντικό παίκτη στη σκακιέρα της ενέργειας», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Παγκόσμιων Υποθέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο της Ελλάδας. «Η χώρα αποκτά γεωπολιτικό βάρος καθώς η Ευρώπη εντείνει την προσπάθειά της για ενεργειακή ασφάλεια και μείωση της εξάρτησης από τη Ρωσία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Συνοπτικά
- Η Ελλάδα υπέγραψε τη πρώτη συμφωνία για υπεράκτια εξόρυξη φυσικού αερίου με την ExxonMobil, έπειτα από 40 χρόνια, ενισχύοντας τις ενεργειακές σχέσεις με τις ΗΠΑ.
- Η συμφωνία περιλαμβάνει γεωτρήσεις στο Ιόνιο Πέλαγος και αναμένεται να ξεκινήσει έως το τέλος του 2026.
- Αν και η συμφωνία θεωρείται στρατηγική για την ενεργειακή ασφάλεια, προκαλεί ανησυχίες από περιβαλλοντικές οργανώσεις.
- Η Ελλάδα στοχεύει να γίνει ενεργειακός κόμβος στην Ευρώπη, μειώνοντας την εξάρτησή της από το ρωσικό φυσικό αέριο.