Σαν σήμερα, στις 20 Δεκεμβρίου 1821, ξεκίνησε στην Επίδαυρο η Α’ Εθνοσυνέλευση, το πρώτο νομοθετικό σώμα του υπό διαμόρφωση ελληνικού κράτους, εν μέσω πολέμου και αβεβαιότητας.
Οι επαναστατημένοι Έλληνες έκαναν το καθοριστικό βήμα να θεμελιώσουν θεσμούς και πολιτική οργάνωση, συντάσσοντας τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας και το πρώτο Σύνταγμα.
Παρά τις αντιπαραθέσεις, επικράτησε η ανάγκη για ενιαία πολιτική έκφραση, ενώ οι εργασίες της Εθνοσυνέλευσης σηματοδότησαν τη μετατροπή του Αγώνα από ένοπλη εξέγερση σε πολιτική προσπάθεια για τη δημιουργία ενός σύγχρονου κράτους.
Διαβάστε αναλυτικά
Σαν σήμερα, το 1821, στην Επίδαυρο αρχίζει η Α’ Εθνοσυνέλευση, το πρώτο νομοθετικό σώμα του υπό διαμόρφωση ελληνικού κράτους. Εν μέσω πολέμου και αβεβαιότητας, οι επαναστατημένοι Έλληνες κάνουν ένα καθοριστικό βήμα: δεν αγωνίζονται μόνο στα πεδία των μαχών, αλλά επιχειρούν να συγκροτήσουν θεσμούς και πολιτική οργάνωση.
Στην Εθνοσυνέλευση συμμετέχουν πληρεξούσιοι από διάφορες περιοχές της επαναστατημένης Ελλάδας, εκπροσωπώντας διαφορετικά συμφέροντα και αντιλήψεις. Παρά τις εντάσεις και τις αντιπαραθέσεις, επικρατεί η ανάγκη για ενιαία πολιτική έκφραση, ικανή να δώσει συνοχή στον Αγώνα και να στείλει σαφές μήνυμα στο εξωτερικό.
Κορυφαίο αποτέλεσμα των εργασιών είναι η Διακήρυξη Ανεξαρτησίας της Ελλάδος. Με σαφείς αναφορές στις αρχές του Διαφωτισμού, οι Έλληνες δηλώνουν ότι αποσχίζονται οριστικά από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και διεκδικούν τη θέση τους ανάμεσα στα ελεύθερα έθνη της Ευρώπης. Το κείμενο λειτουργεί ταυτόχρονα ως διεθνές κάλεσμα αναγνώρισης και ως εσωτερικός δεσμός ενότητας.
Παράλληλα, ψηφίζεται το πρώτο Σύνταγμα, το «Προσωρινό Πολίτευμα της Ελλάδος». Προβλέπει διάκριση των εξουσιών και κατοχυρώνει βασικά ατομικά δικαιώματα, αποτυπώνοντας τη φιλοδοξία για ένα σύγχρονο κράτος με κανόνες και θεσμούς, ακόμη κι αν η εφαρμογή του παραμένει δύσκολη λόγω των πολεμικών συνθηκών.
Η Α’ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου δεν τερματίζει τις αντιθέσεις ούτε εξασφαλίζει άμεσα την ανεξαρτησία. Ωστόσο, σηματοδοτεί τη στιγμή που η Ελληνική Επανάσταση αποκτά πολιτική μορφή και θεσμικό βάθος. Είναι η στιγμή που ο Αγώνας παύει να είναι μόνο ένοπλος και αρχίζει να γίνεται κράτος.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1821: Αρχίζει στην Επίδαυρο η Α’ Εθνοσυνέλευση, το πρώτο νομοθετικό σώμα του νέου ελληνικού κράτους. Στην Εθνοσυνέλευση συντάσσεται η Διακήρυξη Ανεξαρτησίας της Ελλάδος και το πρώτο Σύνταγμα, το οποίο θέτει τις βάσεις για την πολιτική οργάνωση της επαναστατημένης Ελλάδας.
1860: Η Νότια Καρολίνα γίνεται η πρώτη πολιτεία που αποσχίζεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, γεγονός που οδηγεί στη δημιουργία των Συνομόσπονδων Πολιτειών και την έναρξη του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου.
1881: Διεξάγονται εκλογές στην Ελλάδα, με νίκη του Χαρίλαου Τρικούπη, ο οποίος αναλαμβάνει την πρωθυπουργία. Παράλληλα, εκλέγονται έξι βουλευτές υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας, με τον Γ. Φιλάρετο να παραμένει σταθερός στις ριζοσπαστικές ιδέες του, σε μια εποχή πολιτικής αστάθειας.
1970: Ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος δηλώνει ότι οι εκλογές θα γίνουν όταν εκείνος, ως «φορέας της εντολής του ελληνικού λαού», εκτιμήσει ότι είναι κατάλληλη η στιγμή. Η δήλωση αυτή καταδεικνύει την πρόθεσή του να διατηρήσει το καθεστώς της χούντας.
1971: Ο Μπερνάρ Κουσνέρ και μια ομάδα δημοσιογράφων ιδρύουν στη Γαλλία τους «Γιατρούς Χωρίς Σύνορα», με στόχο την παροχή ιατρικής φροντίδας σε περιοχές κρίσεων. Η οργάνωση θα εξελιχθεί σε μία από τις μεγαλύτερες διεθνείς ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες.
1977: Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ανδρέας Παπανδρέου, ζητά από την κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή το άνοιγμα του «φακέλου της Κύπρου» και την τιμωρία των υπευθύνων για την κυπριακή τραγωδία του 1974. Η κυβέρνηση απορρίπτει το αίτημα, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο θα ενέτεινε την πολιτική ένταση.
1989: Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής εισβάλλουν στον Παναμά και ανατρέπουν τον δικτάτορα Μανουέλ Νοριέγκα, κατηγορώντας τον για διακίνηση ναρκωτικών. Η επιχείρηση καταδικάζεται από τη διεθνή κοινότητα, ενώ ο Νοριέγκα παραδίδεται και φυλακίζεται.
1995: Το ΝΑΤΟ αναλαμβάνει την επιτήρηση της ειρήνης στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη μέσω της Δύναμης Εφαρμογής (IFOR), σε μια προσπάθεια σταθεροποίησης της περιοχής μετά τη Συμφωνία του Ντέιτον.
1999: Η Πορτογαλία παραδίδει το Μακάο στην Κίνα, τερματίζοντας 442 χρόνια πορτογαλικής κυριαρχίας. Το Μακάο εντάσσεται ως ειδική διοικητική περιοχή της Κίνας, διατηρώντας κάποια αυτονομία στο πλαίσιο της πολιτικής «μία χώρα, δύο συστήματα».
2001: Ο διάσημος ζωγράφος Lucian Freud αποκαλύπτει το πορτραίτο της βασίλισσας Ελισάβετ II, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις. Ο πίνακας, που απεικονίζει τη μονάρχη με μια τολμηρή και ανεπιτήδευτη ματιά, χαρακτηρίστηκε από μερικούς ως «προσβλητικός», ενώ άλλοι εξήραν τη μοναδική προσέγγιση του Freud, που αποτυπώνει την ανθρώπινη φύση πέρα από την επίσημη βασιλική εικόνα. Παρά τις αντιδράσεις, το έργο ενισχύει τη φήμη του Freud ως ενός από τους σημαντικότερους πορτρετίστες του 20ού αιώνα, με το ιδιαίτερο ύφος του να επηρεάζει τις μετέπειτα γενιές καλλιτεχνών.
2003: Σε συνάντηση του οικονομικού επιτελείου της Νέας Δημοκρατίας, ο πρώην πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Μητσοτάκης αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο επιστροφής του Αντώνη Σαμαρά στο κόμμα. Η πρότασή του, όμως, περιλαμβάνει την προϋπόθεση να γίνει αυτό μετά τις εκλογές και αφού ο Σαμαράς κάνει την αυτοκριτική του, καθώς η επιστροφή του νωρίτερα θεωρείται ότι θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά στο κόμμα.
Γεννήσεις
1880 – Ζώρζης Δρομοκαΐτης, Έλληνας έμπορος και εθνικός ευεργέτης, από τις χαρακτηριστικές μορφές της ελληνικής διασποράς του 19ου αιώνα. Μεγάλο μέρος της περιουσίας του διατέθηκε για κοινωφελείς σκοπούς, με κορυφαία τη δωρεά για την ίδρυση του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής «Δρομοκαΐτειο». Η προσφορά του συνέβαλε καθοριστικά στη βελτίωση της ψυχιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα και τον καθιέρωσε ως πρότυπο κοινωνικής ευαισθησίας.
1957 – Άννα Βίσση, Ελληνοκύπρια τραγουδίστρια και μία από τις πιο διαχρονικές και επιδραστικές φωνές της ελληνικής μουσικής σκηνής. Με καριέρα που εκτείνεται σε περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, συνδέθηκε καθοριστικά με τον Νίκο Καρβέλα και υπέγραψε τεράστιες επιτυχίες που σημάδεψαν την ποπ και λαϊκή κουλτούρα. Η σκηνική της ενέργεια και η διαρκής ανανέωση την καθιέρωσαν ως απόλυτο pop icon.
1998 – Κιλιάν Εμπαπέ (Kylian Mbappé), Γάλλος ποδοσφαιριστής και μία από τις πιο εκρηκτικές μορφές του σύγχρονου παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Ξεχώρισε από πολύ νεαρή ηλικία χάρη στην ταχύτητα, την τεχνική και την αποτελεσματικότητά του στο σκοράρισμα. Υπήρξε πρωταγωνιστής της Γαλλίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο, κατακτώντας τον τίτλο το 2018, και εξελίχθηκε σε παγκόσμιο σύμβολο της νέας γενιάς του αθλήματος.
Θάνατοι
1968 – Τζον Στάινμπεκ (John Steinbeck), Αμερικανός συγγραφέας και μία από τις κορυφαίες μορφές της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα. Με έργα όπως «Τα σταφύλια της οργής» και «Άνθρωποι και ποντίκια» κατέγραψε με κοινωνική ευαισθησία τη φτώχεια, την αδικία και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια στην Αμερική της Μεγάλης Ύφεσης. Τιμήθηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1962, αφήνοντας διαχρονικό αποτύπωμα στον παγκόσμιο πολιτισμό.
1996 – Καρλ Σαγκάν (Carl Sagan), Αμερικανός αστρονόμος, συγγραφέας και κορυφαίος εκλαϊκευτής της επιστήμης. Συνέβαλε καθοριστικά στην πλανητική επιστήμη και στη μελέτη της εξωγήινης ζωής, ενώ έγινε παγκοσμίως γνωστός μέσα από τη σειρά «Cosmos». Με γραφή που συνέδεε επιστημονική ακρίβεια και ποιητικό στοχασμό, έφερε το Σύμπαν στο ευρύ κοινό και υπερασπίστηκε τον ορθολογισμό, την περιέργεια και την επιστημονική σκέψη.
2009 – Γιάννης Μόραλης, Έλληνας ζωγράφος και μία από τις κορυφαίες μορφές της νεοελληνικής τέχνης του 20ού αιώνα. Με λιτό, γεωμετρικό ύφος και έντονη αίσθηση αρμονίας, συνέδεσε τη μοντέρνα ζωγραφική με την αρχαία ελληνική παράδοση. Το έργο του επηρέασε βαθιά τη μεταπολεμική εικαστική σκηνή, ενώ η διδακτική του παρουσία άφησε ισχυρό αποτύπωμα σε γενιές καλλιτεχνών.
Εορτολόγιο
Ιγνάτιος, Ιγνατία
Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι
Διεθνής Ημέρα Ανθρώπινης Αλληλεγγύης
Συνοπτικά
- Στις 20 Δεκεμβρίου 1821 ξεκινά στην Επίδαυρο η Α’ Εθνοσυνέλευση, θεμελιώνοντας το ελληνικό κράτος.
- Η Εθνοσυνέλευση συντάσσει τη Διακήρυξη Ανεξαρτησίας και το πρώτο Σύνταγμα, θέτοντας τις βάσεις για πολιτική οργάνωση.
- Παρά τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις, επικρατεί η ανάγκη για ενιαία πολιτική έκφραση, μετατρέποντας τον Αγώνα σε πολιτική προσπάθεια.
- Η Α’ Εθνοσυνέλευση σηματοδοτεί τη μετάβαση της Ελληνικής Επανάστασης από ένοπλη εξέγερση σε θεσμική οργάνωση.