Το νέο πειθαρχικό δίκαιο για τους δημόσιους υπαλλήλους, που ψηφίστηκε πρόσφατα, εφαρμόζεται εντατικά από τις αρμόδιες υπηρεσίες για να διαχειριστούν τον μεγάλο όγκο εκκρεμών υποθέσεων με αυστηρά χρονοδιαγράμματα. Ο νόμος 5225/25, που αντικαθιστά τα συλλογικά πειθαρχικά όργανα με το κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο Ανθρώπινου Δυναμικού, προβλέπει αυστηρότερες ποινές και διευρυμένες περιπτώσεις απόλυσης.
Η ψηφιακή πλατφόρμα e-peitharxika, που λειτουργεί από το 2024, καταγράφει όλες τις πειθαρχικές διαδικασίες, ενώ οι εκκρεμείς υποθέσεις πρέπει να ολοκληρωθούν έως τον Σεπτέμβριο του 2026. Παρά τις δυσκολίες, η πρόοδος στην ταχύτητα απονομής της πειθαρχικής δικαιοσύνης είναι αξιοσημείωτη, με αυξανόμενο αριθμό διώξεων και αποφάσεων τα τελευταία χρόνια.
Διαβάστε αναλυτικά
Λίγους μήνες μετά την ψήφιση του νέου πειθαρχικού δικαίου για τους δημόσιους υπαλλήλους, οι αρμόδιες υπηρεσίες εντείνουν τις προσπάθειες για την έγκαιρη εφαρμογή του, καλούμενες να διαχειριστούν τον μεγάλο όγκο εκκρεμών πειθαρχικών υποθέσεων, που πρέπει να ολοκληρωθούν σε σφιχτά χρονοδιαγράμματα.
Εκτός από την αυστηροποίηση των ποινών και τη διεύρυνση των περιπτώσεων απόλυσης υπαλλήλου (όπως π.χ. η διετής άρνηση συμμετοχής στην αξιολόγηση), ο ν. 5225/25, που ψηφίστηκε στα τέλη Αυγούστου κατόπιν εισήγησης του υπουργείου Εσωτερικών, προβλέπει την κατάργηση των συλλογικών πειθαρχικών οργάνων και την αντικατάστασή τους από ένα κεντρικό όργανο, το Πειθαρχικό Συμβούλιο Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα με τη συμμετοχή λειτουργών του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Η μετάβαση «τρέχει» με εντατικούς ρυθμούς, υπό την πίεση των προθεσμιών. Πριν από την οριστική παύση της λειτουργίας τους την 1η Ιανουαρίου 2027, τα 100 πρωτοβάθμια πειθαρχικά συμβούλια και το δευτεροβάθμιο πειθαρχικό συμβούλιο είναι υποχρεωμένα να ολοκληρώσουν το αργότερο έως τα τέλη του 2026 την εξέταση των υποθέσεων που εκκρεμούν σε αυτά μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2025. Οι πρόεδροι των πρωτοβάθμιων πειθαρχικών συμβουλίων υποχρεούνται, το αργότερο μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2025 (με ενδεχόμενο δίμηνης παράτασης), να ενημερώσουν την εφαρμογή e-peitharxika με τα βασικά στοιχεία κάθε πειθαρχικής υπόθεσης που εκκρεμούσε έως την ημέρα δημοσίευσης του νέου νόμου, δηλαδή μέχρι τις 2 Σεπτεμβρίου 2025.
Στην εφαρμογή καταχωρίζεται και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των εκκρεμών υποθέσεων, με ρητή πρόβλεψη ότι δεν μπορεί να υπερβαίνει το ένα έτος από τη δημοσίευση του νόμου, άρα οι υποθέσεις αυτές θα πρέπει να ολοκληρωθούν έως τις αρχές Σεπτεμβρίου του 2026.
Οι υποθέσεις που παραπέμπονται στα πειθαρχικά όργανα από τις 2 Σεπτεμβρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2025, πρέπει να καταχωριστούν στην εφαρμογή έως το τέλος του έτους και το σημαντικότερο, η νομοθεσία καθιστά σαφές ότι «ο χρόνος περαίωσής τους δεν μπορεί, σε καμία περίπτωση, να υπερβαίνει το ένα έτος από την ημερομηνία παραπομπής τους σε αυτά».
Η εφαρμογή e-peitharxika που λειτουργεί η Εθνική Αρχή Διαφάνειας βρίσκεται σε παραγωγική λειτουργία από τις αρχές του 2024 και έκτοτε καταχωρούνται οι πληροφορίες για όλα τα επιμέρους στάδια τόσο της πειθαρχικής διαδικασίας όσο και της πειθαρχικής προδικασίας των υπαλλήλων του στενού και ευρύτερου δημόσιου τομέα (εξαιρείται το στρατιωτικό προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων).
Από την επεξεργασία των δεδομένων που έχουν ήδη καταχωρισθεί στην πλατφόρμα, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, προκύπτει ότι το έργο των συλλογικών οργάνων είναι εξαιρετικά δύσκολο καθώς πρέπει να περαιωθούν περισσότερες από 2.600 υποθέσεις όταν μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις η ολοκλήρωση των διαδικασιών πλησιάζει ή ακόμα και ξεπερνά τα πέντε έτη. Ειδικότερα, εκκρεμούν 41 προκαταρκτικές εξετάσεις από το 2021, 726 από το 2022, 755 από το 2023, 740 από το 2024, ενώ έχουν καταχωριστεί μέχρι τώρα 384 υποθέσεις του 2025.
Να σημειωθεί πάντως ότι έχει ήδη σημειωθεί πρόοδος στην κατεύθυνση της ταχύτητας απονομής της πειθαρχικής δικαιοσύνης μέσω των βημάτων ψηφιοποίησής της, καθώς έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια ο αριθμός των υπαλλήλων για τους οποίους είτε ασκήθηκε πειθαρχική δίωξη είτε έχει εκδοθεί πειθαρχική απόφαση. Ενδεικτικά, το 2022 ασκήθηκε πειθαρχική δίωξη σε 1.792 υπαλλήλους, το 2023 σε 1.886, το 2024 σε 2.325, ενώ φέτος έχουν ήδη ασκηθεί διώξεις σε 2.383.
Συνοπτικά
- Το νέο πειθαρχικό δίκαιο για τους δημόσιους υπαλλήλους εφαρμόζεται εντατικά για την εκκαθάριση εκκρεμών υποθέσεων με αυστηρά χρονοδιαγράμματα.
- Ο νόμος 5225/25 αντικαθιστά τα συλλογικά πειθαρχικά όργανα με το κεντρικό Πειθαρχικό Συμβούλιο Ανθρώπινου Δυναμικού και επιβάλλει αυστηρότερες ποινές.
- Η ψηφιακή πλατφόρμα e-peitharxika καταγράφει τις πειθαρχικές διαδικασίες, με στόχο την ολοκλήρωση εκκρεμών υποθέσεων έως τον Σεπτέμβριο του 2026.
- Παρά τις προκλήσεις, παρατηρείται αύξηση των πειθαρχικών διώξεων και αποφάσεων τα τελευταία χρόνια, ενισχύοντας την απονομή της πειθαρχικής δικαιοσύνης.