Ο Αντώνιος Ρεγκάκος εξελέγη ως ο 14ος Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, διαδεχόμενος τον Χρήστο Ζερεφό, και έχει αφήσει το στίγμα του ως διακεκριμένος ακαδημαϊκός και διανοούμενος. Με πλούσιο ακαδημαϊκό υπόβαθρο και αξιοσημείωτη καριέρα, από τη Γερμανική Σχολή Αθηνών και το Πανεπιστήμιο του Freiburg έως το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Ρεγκάκος έχει συμβάλει σημαντικά στην κλασική φιλολογία.
Έχει συγγράψει σημαντικά έργα και επιμεληθεί εκδόσεις, ενώ έχει διαδραματίσει ρόλο-κλειδί στην ενίσχυση της Ακαδημίας Αθηνών μέσω διεθνούς συνεργασίας και προώθησης των ανθρωπιστικών επιστημών. Η ηγεσία του στην Ακαδημία χαρακτηρίζεται από έμφαση στην εξωστρέφεια και την καινοτομία, ενώ η ομιλία του για τον μεταανθρωπισμό καταδεικνύει την προσπάθειά του να συνδέσει την τεχνολογική πρόοδο με τις παραδοσιακές ανθρωπιστικές αξίες.
Διαβάστε αναλυτικά
Ο Αντώνιος Ρεγκάκος είναι ο δέκατος τέταρτος (14ος) Γενικός Γραμματέας στην ιστορία της Ακαδημίας Αθηνών, διαδεχόμενος τον Ακαδημαϊκό Χρήστο Ζερεφό. Να υπογραμμίσουμε εδώ πως από το 1926 μέχρι σήμερα, μόλις δεκατρείς προσωπικότητες υπηρέτησαν στο αξίωμα αυτό, γεγονός που υπογραμμίζει τη σταθερότητα και τη διαχρονική συνέχεια του θεσμού.
Αντιθέτως, ο Πρόεδρος της Ακαδημίας εκλέγεται ετησίως, και έως σήμερα. Για την ακρίβεια έχουν υπηρετήσει 99 Πρόεδροι, με τον θεσμό να αναδεικνύει κάθε χρόνο έναν νέο εκπρόσωπο των Γραμμάτων, των Επιστημών και των Τεχνών.
Ο Αντώνιος Ρεγκάκος είχε ήδη διατελέσει Αντιπρόεδρος το 2021 και Πρόεδρος το 2022, σε μια χρονιά ιδιαίτερης δραστηριότητας και επιτυχίας για την Ακαδημία, που ανέδειξε τη φυσιογνωμία του ως διανοούμενου με βάθος, ευρύτητα και πνευματική διαύγεια.
Από τη Γερμανική Σχολή Αθηνών στο Πανεπιστήμιο του Freiburg
Γεννημένος στην Αθήνα, ο Αντώνιος Ρεγκάκος αποφοίτησε από τη Γερμανική Σχολή Αθηνών το 1975 και συνέχισε σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Freiburg im Breisgau στη Γερμανία, όπου σπούδασε Κλασική Φιλολογία, Αρχαία Ιστορία και Αρχαιολογία.
Το 1982 αναγορεύθηκε Διδάκτωρ Φιλοσοφίας (Dr. phil.), με τη διατριβή Form und Wandel des Machtdenkens der Athener bei Thukydides.
Το 1991, ολοκλήρωσε τη διατριβή υφηγεσίας (Habilitationsschrift) με τίτλο Apollonios Rhodios und die antike Homererklärung, ένα έργο–σταθμό στη μελέτη της ελληνιστικής ποίησης και της ομηρικής ερμηνευτικής παράδοσης.
Από το 1991 έως το 1997 δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Freiburg, ενώ το 1994–1995 υπηρέτησε ως επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης. Το 1997 εκλέχθηκε Καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), όπου συνεχίζει να διδάσκει μέχρι σήμερα.
Πανεπιστημιακή και θεσμική δράση
Στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης υπήρξε Διευθυντής του Τομέα Κλασικών Σπουδών (1999–2003) και Πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας (2005–2009). Από το 2006 είναι Διευθυντής του Τμήματος Γλωσσολογίας του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας, όπου επιβλέπει την εκπόνηση του Λεξικού αρχαίων γραμματικών, ρητορικών και φιλολογικών όρων.
Ενώ από το 2007, είναι υπεύθυνος για τη διοργάνωση των ετήσιων διεθνών συνεδρίων “Trends in Classics” στο ΑΠΘ, θεσμού με διεθνές κύρος, ο οποίος έχει καθιερωθεί ως κορυφαίο βήμα του φιλολογικού διαλόγου σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο.
Ερευνητικό και συγγραφικό έργο
Η επιστημονική δραστηριότητα του Αντώνιου Ρεγκάκου χαρακτηρίζεται από συνδυασμό βάθους, μεθοδικότητας και δημιουργικής έμπνευσης. Έχει συγγράψει πέντε μονογραφίες, δεκάδες άρθρα σε διεθνή περιοδικά και έχει επιμεληθεί πάνω από είκοσι συλλογικούς τόμους.
Μαζί με τον Ιταλό καθηγητή Franco Montanari, εκδίδει τις σειρές Trends in Classics και Trends in Classics – Supplementary Volumes (Berlin, Walter de Gruyter), με περισσότερους από 150 εκδοθέντες τόμους και 29 τεύχη του περιοδικού.
Το έργο του καλύπτει μεγάλο φάσμα θεμάτων, από τον Όμηρο και τον Απολλώνιο τον Ρόδιο έως την αρχαία θεωρία της ποίησης και τη μεταγενέστερη πρόσληψη της αρχαιότητας.
Σημαντικές μεταφραστικές και επιμελητικές του συμβολές περιλαμβάνουν το υπόμνημα στην Ιλιάδα (Cambridge University Press), το υπόμνημα στην Οδύσσεια (Oxford University Press), τα υπομνήματα του S. Hornblower στον Θουκυδίδη και του David Asheri στον Ηρόδοτο, καθώς και την Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας του Franco Montanari (με τον Δ. Ιακώβ).
Θητεία και προεδρία στην Ακαδημία Αθηνών
Ο Αντώνιος Ρεγκάκος εξελέγη Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας Αθηνών το 2011, στην Έδρα της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας (Τάξη των Γραμμάτων και των Καλών Τεχνών), ενώ το 2021 διετέλεσε Αντιπρόεδρος και το 2022 Πρόεδρος της Ακαδημίας.
Η προεδρική του χρονιά υπήρξε ιδιαίτερα επιτυχής, με έμφαση στην εξωστρέφεια, τη διεθνή συνεργασία και την ανάδειξη των ανθρωπιστικών επιστημών. Επί των ημερών του, η Ακαδημία ενίσχυσε τη δημόσια παρουσία της, ανέπτυξε νέες εκδόσεις και διοργάνωσε σημαντικά επιστημονικά συνέδρια.
Κατά την επίσημη τελετή εγκατάστασης των νέων αρχών της Ακαδημίας Αθηνών, ο Αντώνιος Ρεγκάκος, αναλαμβάνοντας καθήκοντα Προέδρου, εκφώνησε μια εμβληματική ομιλία με τίτλο: «Μεταανθρωπισμός, ανθρωπισμός και αρχαιότητα».
Η διάλεξή του αποτέλεσε κορύφωση επιστημονικής ρητορικής και στοχαστικής δύναμης, καθώς ανέπτυξε έναν σύγχρονο διάλογο ανάμεσα στην τεχνολογική πρόοδο και τις ανθρωπιστικές αξίες της ελληνικής αρχαιότητας.
Ο Αντώνιος Ρεγκάκος υπογράμμισε ότι ο μεταανθρωπισμός, η τεχνολογική υπέρβαση των φυσικών ορίων του ανθρώπου, δεν μπορεί να νοηθεί αποκομμένος από τον πυρήνα του ανθρωπισμού που γεννήθηκε στην Ελλάδα.
«Η αρχαιότητα», είπε χαρακτηριστικά, «δεν είναι παρελθόν· είναι η διαρκής υπενθύμιση του τι σημαίνει άνθρωπος».
Συνοπτικά
- Ο Αντώνιος Ρεγκάκος εξελέγη ως ο 14ος Γενικός Γραμματέας της Ακαδημίας Αθηνών, διαδεχόμενος τον Χρήστο Ζερεφό.
- Έχει διακεκριμένη ακαδημαϊκή καριέρα στη Γερμανία και την Ελλάδα, με σημαντική συμβολή στην κλασική φιλολογία.
- Η προεδρία του το 2022 ήταν επιτυχής, εστιάζοντας στην εξωστρέφεια και τη διεθνή συνεργασία.
- Στην ομιλία του για τον μεταανθρωπισμό, υπογράμμισε τη σύνδεση της τεχνολογίας με τις ανθρωπιστικές αξίες της αρχαιότητας.