Σαν σήμερα, η δολοφονία του Ίωνα Δραγούμη, διανοούμενου και πολιτικού, συγκλονίζει την Ελλάδα, υπογραμμίζοντας το βαθύτερο διχασμό της χώρας κατά τον Εθνικό Διχασμό. Στις 31 Ιουλίου 1920, ο Δραγούμης δολοφονείται στην Αθήνα από άνδρες της φρουράς του Ελευθερίου Βενιζέλου, σε ένα κλίμα πολιτικής εκδίκησης μετά από αποτυχημένη απόπειρα κατά του Βενιζέλου.
Η εκτέλεσή του δεν ήταν απλώς εξόντωση ενός πολιτικού αντιπάλου, αλλά ένα τραγικό σύμβολο του εμφυλίου μίσους που διχάζει την Ελλάδα. Παράλληλα, σημαντικά γεγονότα της ημέρας όπως η απομάκρυνση των Γλυπτών του Παρθενώνα από τον λόρδο Έλγιν το 1801, η πρωτοποριακή αντικαπνιστική νομοθεσία του 1856, και η μυστηριώδης εξαφάνιση του Αντουάν ντε Σεντ-Εξιπερί το 1944, διαμορφώνουν την ιστορική μνήμη.
Διαβάστε αναλυτικά
Σαν σήμερα, η Αθήνα βυθίζεται σε πολιτικό και ηθικό σοκ: ο Ίων Δραγούμης πέφτει νεκρός από σφαίρες, στη σκιά του Μεγάλου Διχασμού που διχάζει βαθιά την Ελλάδα. Ο Δραγούμης –διανοούμενος, διπλωμάτης, πολιτικός και πρόσωπο με καθαρό εθνικό όραμα– δολοφονείται στις 31 Ιουλίου 1920, στη διασταύρωση των οδών Βασιλίσσης Σοφίας και Παπαδιαμαντοπούλου, από άνδρες που ανήκαν στην προσωπική φρουρά του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Η εκτέλεση αυτή δεν ήταν ένα τυχαίο έγκλημα. Ήταν η αιματηρή συνέχεια μιας αλυσίδας πολιτικών γεγονότων, με κορυφαίο την αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του ίδιου του Βενιζέλου, μόλις μια μέρα νωρίτερα, στον σταθμό της Λυών στο Παρίσι. Οι δράστες της επίθεσης στο Παρίσι ήταν βασιλόφρονες αξιωματικοί, και η απόπειρα θεωρήθηκε ως πολιτικό πλήγμα στον Βενιζελισμό. Μέσα σε αυτό το κλίμα αντεκδίκησης και ωμής πόλωσης, ο Ίων Δραγούμης βρέθηκε στο στόχαστρο.
Παρότι προερχόταν από το βενιζελικό στρατόπεδο, είχε πλέον διαφοροποιηθεί από τον Βενιζέλο, εκπροσωπώντας έναν ανεξάρτητο εθνικισμό, μακριά από τα κομματικά άκρα. Αυτό δεν τον προστάτεψε. Οι «Γυπαραίοι», όπως αποκαλούνταν οι φρουροί του Βενιζέλου, τον συνέλαβαν, τον ξυλοκόπησαν βάναυσα και τελικά τον εκτέλεσαν με εννέα σφαίρες, μπροστά στα μάτια πολιτών και περαστικών. Το άψυχο σώμα του βεβηλώθηκε από το πλήθος, σε μια σκηνή που φώλιασε στη μνήμη της εποχής ως ντροπιαστικό αποτύπωμα τυφλού φανατισμού.
Η δολοφονία του Δραγούμη ανέδειξε με τον πιο τραγικό τρόπο το βάθος του Εθνικού Διχασμού, της πολιτικής και ιδεολογικής ρωγμής που δίχασε την Ελλάδα στα χρόνια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και των μεγαλοϊδεατικών διεκδικήσεων. Δεν ήταν απλώς η εξόντωση ενός πολιτικού αντιπάλου· ήταν η κατάρρευση κάθε ορίου σε έναν εμφύλιο χωρίς επίσημη κήρυξη.
Ο Ίων Δραγούμης παραμένει μέχρι σήμερα σύμβολο της πολιτικής υπευθυνότητας και της διανόησης, αλλά και της τραγικής κατάληξης που μπορεί να έχει ένας λαός όταν η πολιτική σύγκρουση μετατρέπεται σε εμφύλιο μίσος. Η μνήμη του τιμάται όχι μόνο για τη σκέψη και τη δράση του, αλλά και ως υπενθύμιση για το πόσο εύκολα η δημοκρατία μπορεί να τσαλαπατηθεί όταν ο διχασμός κυριαρχεί.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1801: Ο λόρδος Έλγιν μεταφέρει για πρώτη φορά μετόπη από τα Γλυπτά του Παρθενώνα στο Λονδίνο, εγκαινιάζοντας την αμφιλεγόμενη απομάκρυνση ελληνικών αρχαιοτήτων που αργότερα θα εκτεθούν στο Βρετανικό Μουσείο. Η πράξη αυτή προκαλεί αντιδράσεις και γίνεται διαχρονικό σύμβολο της διεκδίκησης επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα.
1856: Με βασιλικό διάταγμα του Όθωνα απαγορεύεται το κάπνισμα στους δημόσιους κλειστούς χώρους για λόγους πυρασφάλειας, καθιστώντας την Ελλάδα μία από τις πρώτες χώρες παγκοσμίως με αντικαπνιστική νομοθεσία. Η πρωτοποριακή αυτή ρύθμιση στοχεύει στην προστασία της δημόσιας ασφάλειας και αναδεικνύει την έγκαιρη ευαισθητοποίηση της χώρας στα ζητήματα υγείας σε κοινόχρηστους χώρους.
1920: Ο Ίων Δραγούμης δολοφονείται στην Αθήνα από άνδρες της προσωπικής φρουράς του Βενιζέλου, μέσα σε κλίμα έντονης πολιτικής έντασης και εκδίκησης που ακολουθεί τη δολοφονική απόπειρα κατά του Βενιζέλου στο Παρίσι. Η δολοφονία του γίνεται σύμβολο του Εθνικού Διχασμού, σηματοδοτώντας μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες του πολιτικού ανταγωνισμού στην Ελλάδα.
1944: Ο Αντουάν ντε Σεντ Εξιπερί, συγγραφέας του εμβληματικού «Μικρού Πρίγκιπα» και ήρωας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, εξαφανίζεται μυστηριωδώς με το αεροσκάφος του κατά τη διάρκεια πολεμικής αποστολής. Η μυστηριώδης αυτή εξαφάνιση τυλίγει με θρύλο τη ζωή του πολυτάλαντου λογοτέχνη, που έγινε σύμβολο της ανθρώπινης περιπέτειας και της αναζήτησης νοήματος.
1960: Πραγματοποιούνται οι πρώτες βουλευτικές εκλογές στη νεοσύστατη Κυπριακή Δημοκρατία. Πρόεδρος της Βουλής εκλέγεται ο Γλαύκος Κληρίδης. Ξεκινά η κοινοβουλευτική πορεία του νεοσύστατου κράτους.
1976: Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής προτείνει επισήμως στη ΔΟΕ τη μόνιμη τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Ελλάδα, σε μία προσπάθεια να συνδεθεί ξανά η χώρα με το πνεύμα της Ολυμπίας.
1980: Ο Τούρκος διπλωμάτης Γκαλίπ Όζμεν δολοφονείται εν ψυχρώ στην οδό Ζαΐμη στο Παγκράτι, ενώ επιβαίνει στο αυτοκίνητό του μαζί με τη σύζυγο και την κόρη του. Οι δράστες, που αποδίδονται πιθανότατα στην αρμενική οργάνωση ΑΣΟΑΛΑ, ανοίγουν πυρ, σκοτώνοντας τον Όζμεν και τραυματίζοντας σοβαρά συγγενικά του πρόσωπα. Το γεγονός προκαλεί διπλωματική κρίση μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
1984: Η κυβέρνηση Παπανδρέου αποφασίζει την αγορά των μαχητικών Mirage-2000 και F-16, σηματοδοτώντας τη λεγόμενη «αγορά του αιώνα» για την Πολεμική Αεροπορία.
1991: Οι ΗΠΑ και η Σοβιετική Ένωση υπογράφουν τη συνθήκη START I, την πρώτη σημαντική συμφωνία μείωσης στρατηγικών πυρηνικών όπλων, στη σκιά του τέλους του Ψυχρού Πολέμου.
2006: Ο Φιντέλ Κάστρο παραχωρεί την εξουσία στον αδελφό του, Ραούλ Κάστρο, λόγω ασθένειας. Μια νέα πολιτική σελίδα αρχίζει για την Κούβα, χωρίς τον ιστορικό της ηγέτη.
2012: Ο Μάικλ Φελπς σπάει το ρεκόρ της Λαρίσα Λατίνινα και γίνεται ο πιο πολυμεταλλιούχος Ολυμπιονίκης όλων των εποχών με 19 μετάλλια.
Γεννήσεις
1969 – Μίλτος Πασχαλίδης, Έλληνας τραγουδοποιός από την Καλαμάτα, σημαντική μορφή της έντεχνης σκηνής με ιδιαίτερο λυρικό ύφος και δυνατές ροκ επιρροές. Υπήρξε μέλος των Χαΐνηδων, ενώ καθιερώθηκε με προσωπικούς δίσκους όπως το «Παραμύθι με λυπημένο τέλος». Ξεχωρίζει για τη σύμπραξη με κορυφαίους συνθέτες, τη βαθιά στιχουργία και τις ερμηνείες που συνδυάζουν το κοινωνικό στοιχείο με τον ποιητικό προβληματισμό. Παράλληλα, δραστηριοποιείται ως συγγραφέας και έχει αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στη σύγχρονη ελληνική τραγουδοποιία
1972 – Γιώργος Καπουτζίδης, Έλληνας ηθοποιός, σεναριογράφος, παρουσιαστής και στιχουργός. Δημιουργός επιτυχιών όπως «Στο Παρά 5», «Σαββατογεννημένες» και «Εθνική Ελλάδος», πρωταγωνίστησε με το χιούμορ, τις ανατροπές και τη συγκίνηση των έργων του, επηρεάζοντας βαθιά τη σύγχρονη ελληνική τηλεόραση. Ξεχώρισε για την ειλικρίνεια και την κοινωνική του δράση, ενώ συμμετείχε ως παρουσιαστής στην Eurovision και στο θέατρο διακρίθηκε με παραστάσεις όπως το «Σεσουάρ για δολοφόνους»
1978 – Ζέτα Μακρυπούλια, Ελληνίδα ηθοποιός και μοντέλο, με λαμπρή διαδρομή σε κινηματογράφο, τηλεόραση και θέατρο. Έγινε ευρύτερα γνωστή ως παρουσιάστρια δημοφιλών εκπομπών, όπως το «The Bachelor» και «Ρουκ Ζουκ», ενώ έχει ξεχωρίσει για τους πρωταγωνιστικούς της ρόλους σε επιτυχημένες σειρές, ταινίες και μουσικοθεατρικά θεάματα. Συνδυάζει ομορφιά, ταλέντο και δυναμική παρουσία, καθιερώνοντας τη δική της ξεχωριστή θέση στη σύγχρονη ελληνική showbiz.
Θάνατοι
1920 – Ίων Δραγούμης, Έλληνας διπλωμάτης, διανοούμενος και πολιτικός, εμβληματική φυσιογνωμία του εθνικού και πολιτικού λόγου. Δραστηριοποιήθηκε στους Μακεδονικούς Αγώνες, υπερασπίστηκε τον ελληνισμό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και ιδεολογικά συγκρούστηκε με τον εθνικό διχασμό. Δολοφονήθηκε το 1920 σε πολιτικά ταραγμένη περίοδο, γεγονός που σημάδεψε την ιστορική συνείδηση του τόπου. Το έργο, οι ιδέες και η τραγική του μοίρα διατηρούν τη μορφή του έντονα φορτισμένη στη συλλογική μνήμη.
1944 – Αντουάν ντε Σεντ-Εξιπερί, Γάλλος πιλότος και συγγραφέας, εμβληματική μορφή της αεροπορίας και της λογοτεχνίας. Έγινε παγκοσμίως γνωστός με το αλληγορικό παραμύθι «Ο Μικρός Πρίγκιπας», ενώ υπηρέτησε ως πρωτοπόρος αεροπόρος ταχυδρομικών γραμμών σε Ευρώπη, Αφρική και Νότια Αμερική. Ταξίδεψε, έγραψε μυθιστορήματα και δοκίμια που αντλούν έμπνευση από τη μαγεία και το ρίσκο της πτήσης («Νυχτερινή Πτήση», «Γη των ανθρώπων»). Έχασε τη ζωή του σε αποστολή κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παραμένοντας σύμβολο θαρραλέου εξερευνητή και οραματιστή συγγραφέα
Εορτολόγιο
Ευδόκιμος, Ιωσήφ, Ιωσηφίνα, Φρειδερίκος
Συνοπτικά
- Η δολοφονία του Ίωνα Δραγούμη στις 31 Ιουλίου 1920 αναδεικνύει το βάθος του Εθνικού Διχασμού στην Ελλάδα, καθώς εξοντώθηκε από την προσωπική φρουρά του Ελευθερίου Βενιζέλου.
- Ο Δραγούμης, αν και βενιζελικός, είχε διαφοροποιηθεί και εκπροσωπούσε έναν ανεξάρτητο εθνικισμό, γεγονός που δεν τον προστάτευσε από την πολιτική εκδίκηση.
- Η σκηνή της εκτέλεσης του υπήρξε ντροπιαστική για την εποχή, με το πλήθος να βεβηλώνει το άψυχο σώμα του.
- Η μνήμη του Δραγούμη τιμάται ως υπενθύμιση της επικινδυνότητας του πολιτικού διχασμού και των συνεπειών του στην κοινωνία.