Στην ανάπτυξη drone – καμικάζι με τεχνητή νοημοσύνη επενδύουν οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις

Σε ένα σημαντικό βήμα για τον εκσυγχρονισμό των Ενόπλων Δυνάμεων και τη θωράκιση της άμυνας της χώρας προχωρά το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, μέσω του Ελληνικού Κέντρου Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ).

Στο πλαίσιο αυτό, ξεκίνησε να τρέχει η προκήρυξη διαγωνισμού για την ανάπτυξη ενός πρωτοποριακού συστήματος, το οποίο φιλοδοξεί να καταστήσει τη χώρα μας, παραγωγό υψηλής τεχνολογίας στον τομέα των σύγχρονων οπλικών συστημάτων. Πρόκειται για την κατασκευή ενός αυτόνομου, μη επανδρωμένου περιπλανώμενου πυρομαχικού, διεθνώς γνωστού ως Loitering Munition (LM) ή, όπως αποκαλείται στον κόσμο της άμυνας, «drone-καμικάζι».

Τι είναι το «drone-καμικάζι» και γιατί το θέλει η Ελλάδα

Τα περιπλανώμενα πυρομαχικά αποτελούν μια από τις πιο σύγχρονες τάσεις στον χώρο των στρατιωτικών επιχειρήσεων, κάτι που το βλέπουμε τόσο στον πόλεμο της Ουκρανίας όσο και στην ολιγοήμερη σύγκρουση που διεξήχθη μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Συνδυάζουν δυνατότητες αναγνώρισης, συλλογής πληροφοριών και καταστροφής στόχων σε ένα και μόνο σύστημα. Ουσιαστικά, πρόκειται για drones που περιφέρονται (loiter) πάνω από μια περιοχή, «ψάχνοντας» για στόχους. Μόλις εντοπίσουν κάτι που θεωρείται απειλή ή στρατηγικής σημασίας, εφορμούν και χτυπούν αυτό τον στόχο, λειτουργώντας και ως μέσο καταστροφής.

Το Υπουργείο Άμυνας επιδιώκει να αποκτήσει τέτοια συστήματα που θα μπορούν να επιχειρούν αυτόνομα, ώστε να αυξήσουν κατακόρυφα την ακρίβεια των πληγμάτων, αλλά και να μειώσουν τις παράπλευρες απώλειες, ένα κρίσιμο στοιχείο στις σύγχρονες πολεμικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με την προκήρυξη, το ελληνικό LM θα πρέπει να μπορεί να εντοπίζει, να αναγνωρίζει, να στοχοποιεί και να πλήττει τόσο σταθερούς όσο και κινούμενους στόχους υψηλής αξίας. Το ζητούμενο είναι να αποτελέσει ένα ευέλικτο «όπλο» που θα μπορεί να δρα εξίσου αποτελεσματικά απέναντι σε χερσαίες ή ναυτικές απειλές.

Η τεχνητή νοημοσύνη στην υπηρεσία της μάχης

Αυτό που κάνει το νέο ελληνικό πρόγραμμα ακόμη πιο φιλόδοξο είναι η πρόβλεψη για εκτεταμένη χρήση τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικής μάθησης. Το σύστημα θα πρέπει να είναι σε θέση να αξιολογεί συνεχώς την τακτική κατάσταση στο πεδίο και να παίρνει αποφάσεις βασισμένες σε επιχειρησιακά κριτήρια. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα περιορίζεται μόνο σε στατικές εντολές, αλλά θα μπορεί να αντιλαμβάνεται το περιβάλλον του, να εντοπίζει νέες απειλές ή ευκαιρίες και να προσαρμόζει τη συμπεριφορά του ανάλογα με τις εξελίξεις στο πεδίο της μάχης.

Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι η σχεδίαση περιλαμβάνει τη δυνατότητα ταυτόχρονης λειτουργίας σμήνους τέτοιων drones. Η τεχνολογία αυτή, γνωστή διεθνώς ως collaborative targeting (συνεργατική στοχοποίηση), επιτρέπει σε πολλά LM να επικοινωνούν μεταξύ τους, να ανταλλάσσουν δεδομένα και να καταμερίζουν ρόλους. Για παράδειγμα, κάποια από τα drones μπορεί να αναλαμβάνουν τον εντοπισμό και την αναγνώριση των στόχων, ενώ άλλα προχωρούν στην επίθεση. Έτσι, επιτυγχάνεται μεγιστοποίηση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας ακόμη και απέναντι σε πολύπλοκους ή διασπαρμένους στόχους.

Επιπλέον, η συνεργατική στοχοποίηση συμβάλλει στη μείωση του χρόνου αντίδρασης, αυξάνοντας κατακόρυφα την ταχύτητα με την οποία οι Ένοπλες Δυνάμεις μπορούν να χτυπήσουν έναν στόχο, μειώνοντας παράλληλα τις πιθανότητες λάθους.

Το έργο έχει προϋπολογισμό ύψους 15 εκατομμυρίων ευρώ, χωρίς ΦΠΑ, και οι ενδιαφερόμενοι φορείς και εταιρείες καλούνται να υποβάλουν ψηφιακά τις προτάσεις τους, στο πλαίσιο της διαδικασίας ανταγωνιστικού διαλόγου, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία για τα αμυντικά έργα.

Τη σημασία των νέων προγραμμάτων ανέδειξε και ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΛΚΑΚ, Παντελής Τζωρτζάκης, ο οποίος δήλωσε χαρακτηριστικά πως «το σημερινό γεωστρατηγικό περιβάλλον αναδεικνύει όλο και περισσότερο την εξαιρετική σημασία της αποστολής μας. Η δημιουργία ενός ισχυρού εγχώριου οικοσυστήματος αμυντικής καινοτομίας είναι αυτοσκοπός του ΕΛΚΑΚ, και θα παραμείνουμε προσηλωμένοι στην εκπλήρωσή του».

Πέρα από τα «drone-καμικάζι», το ΕΛΚΑΚ ανακοίνωσε και άλλες δράσεις που ενισχύουν την τεχνολογική υπεροχή των Ενόπλων Δυνάμεων. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει η ανάπτυξη ενός Αρθρωτού και Προσαρμοστικού Δικτύου Ασύρματων Κινητών Επικοινωνιών 5G, αποκλειστικά για στρατιωτική χρήση. Το δίκτυο αυτό θα επιτρέπει ταχύτατη, ασφαλή και ανθεκτική επικοινωνία στο πεδίο των επιχειρήσεων, συμβάλλοντας στην καλύτερη διοίκηση και τον έλεγχο των δυνάμεων.