Η Ελλάδα εισέρχεται σε νέα εποχή διαχείρισης αποβλήτων: Ολοκληρώνεται το πανελλαδικό δίκτυο σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας

Το μεγάλο «χαρτοφυλάκιο» των έργων για τη βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων, που βρίσκονται σε υλοποίηση, ολοκληρώνουν το εθνικό δίκτυο σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων, φέρνοντας την Ελλάδα πιο κοντά στην επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί από την Ε.Ε. για αύξηση της προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση στο 60% των παραγόμενων αστικών αποβλήτων και μείωση του ποσοστού ταφής στο 10% των παραγόμενων ΑΣΑ το 2030.

Στόχος είναι σήμερα και, πολύ περισσότερο αύριο, με την ολοκλήρωση του εθνικού σχεδιασμού διαχείρισης αποβλήτων, να αξιοποιούμε στον μέγιστο δυνατό βαθμό τα απορρίμματά μας, επιβαρύνοντας όσο το δυνατόν λιγότερο το περιβάλλον και αυξάνοντας τα οφέλη για τους πολίτες και την εθνική οικονομία μας.

Όπως αναφέρει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αρμόδιος γενικός γραμματέας Μανώλης Γραφάκος, πρόκειται για έργα που έχει πραγματοποιήσει -αλλά και συνεχίζει να υλοποιεί- η γενική γραμματεία συντονισμού διαχείρισης αποβλήτων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Πρόσφατα, όπως έγινε γνωστό, με την υπογραφή ένταξης του έργου «Υποδομές μεταφόρτωσης και επεξεργασίας (ανακύκλωσης ανάκτησης) αποβλήτων στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου» στις διατάξεις του ν.3389/2005 – Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), άνοιξε ο δρόμος για την υλοποίηση μίας ακόμη μεγάλης επένδυσης στον τομέα της διαχείρισης αποβλήτων.

Το έργο έρχεται να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των Περιφερειακών Ενοτήτων Σύρου, Μυκόνου, Πάρου και Τήνου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, ολοκληρώνοντας τις απαιτούμενες υποδομές για τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου διαχείρισης αποβλήτων στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Με την ολοκλήρωσή του η περιοχή θα διαθέτει το σύνολο των αναγκαίων υποδομών για μια ορθολογική και βιώσιμη διαχείριση των αποβλήτων της, ώστε να εκπληρώνει τους περιβαλλοντικούς στόχους που έχουν τεθεί από την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.

Το αντικείμενο του έργου, εκτιμώμενου προϋπολογισμού 128,2 εκατ. ευρώ, συνίσταται στη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, συντήρηση, τεχνική διαχείριση και λειτουργία τριών Μονάδων Ανάκτησης – Ανακύκλωσης αποβλήτων (ΜΑΑα) και ενός Σταθμού Μεταφόρτωσης Αποβλήτων (ΣΜΑ), για χρονικό διάστημα έως 27 έτη, στις προαναφερόμενες περιοχές.

Σύμφωνα με τον κ. Γραφάκο, με τη συγκεκριμένη επένδυση ολοκληρώνονται οι υποδομές ΜΑΑ στο Νότιο Αιγαίο, καθώς οι αντίστοιχες υποδομές σε Σαντορίνη, Ρόδο, Νάξο και Κω βρίσκονται ήδη σε διαγωνιστική διαδικασία. Έτσι, με το πέρας του συνόλου των έργων η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου θα έχει 8 ΜΑΑ και 2 μονάδες προεπεξεργασίας υπολειπόμενων σύμμεικτων αποβλήτων, μαζί με Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ) σε Άνδρο και Τήνο. Επίσης, σε όλα τα νησιά θα υπάρχουν είτε ΜΕΒΑ, όπως για παράδειγμα σε Λέρο, Μήλο, Κάρπαθο, είτε μηχανικοί κομποστοποιητές (στα μικρότερα νησιά).

Όπως δηλώνει ο γενικός γραμματέας: «Η Ελλάδα, πλέον, «τρέχει με άλλες ταχύτητες» στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων της, ο οποίος για χρόνια αποτελούσε «παράδειγμα προς αποφυγήν» στην Ευρωπαϊκή Ένωση, φορτώνοντας τη χώρα μας με υπέρογκα και αχρείαστα πρόστιμα (είναι ενδεικτικό ότι το 2019 παραλάβαμε 64 περιπτώσεις προστίμων από την Ε.Ε., τις οποίες μειώσαμε σε 20 και, μάλιστα, μόλις οι 3 εξ αυτών αφορούν παράνομες χωματερές). Η πρόοδος αυτή επετεύχθη χάρη στη λειτουργία 13 Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων, ενώ άμεσα τα πράγματα θα βελτιωθούν ακόμη περισσότερο, καθώς άλλες 26 ΜΕΑ βρίσκονται σε φάση κατασκευής, 4 θα αρχίσουν να κατασκευάζονται μέσα στο 2026, ενώ άλλες 4 τελούν υπό διαγωνιστική φάση, μέσω Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ)».

»Την ίδια στιγμή, στηριζόμενοι στη συνεργασία κράτους, τοπικής αυτοδιοίκησης, επιχειρήσεων και πολιτών, προχωρούμε με γρήγορα βήματα και τη μεγάλη μεταρρύθμιση στο κομμάτι της ανακύκλωσης, η οποία αποτελεί επίσης σημαντικό πυλώνα στη διαχείριση αποβλήτων, βάζοντάς μας σταθερά στην τροχιά της κυκλικής οικονομίας. Προς την κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν καθοριστικά η εφαρμογή του συστήματος εγγυοδοσίας (DRS) για πλαστικές και μεταλλικές φιάλες, η ανάληψη της συλλογής των ανακυκλώσιμων από τους υπόχρεους παραγωγούς, η υλοποίηση χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων και ανακύκλωσης στους νησιωτικούς και στους ορεινούς Δήμους κάτω των 10.000 κατοίκων και η ολοκλήρωση των ολιστικών προγραμμάτων ανακύκλωσης για κάθε Φορέα Διαχείρισης Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ)».

Τέλος, σύμφωνα με τον κ. Γραφάκο: «Όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν ότι το μοντέλο διαχείρισης των αποβλήτων στη χώρα μας έχει πλέον αποκτήσει ορθολογικό χαρακτήρα, θέτοντας τέλος στις κακές νοοτροπίες του παρελθόντος, που… οδηγούσαν στις χωματερές, μαζί με τα απορρίμματα, και πολύτιμες εργατοώρες και κιλοβατώρες που χρειάστηκαν για να παραχθούν».