Το άρθρο περιγράφει το φιλόδοξο σχέδιο αυτοματοποίησης της διαδικασίας ΦΠΑ στην Ελλάδα, που εξελίσσεται σε τρεις φάσεις. Ξεκινά με τη μηνιαία υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ για περισσότερες επιχειρήσεις, προχωρά στην αυτόματη συμπλήρωση και υποβολή των δηλώσεων μέσω της ΑΑΔΕ, και κορυφώνεται με την αυτόματη πληρωμή του φόρου κατά την έκδοση τιμολογίων ή αποδείξεων.
Αν και το σχέδιο υπόσχεται αυξημένη εισπραξιμότητα και εξάλειψη καθυστερήσεων, οι επιχειρήσεις εκφράζουν ανησυχίες για την απώλεια κεφαλαίου κίνησης. Η πλήρης εφαρμογή απαιτεί αναβαθμίσεις στα συστήματα πληρωμής και το λογισμικό των POS, με την ΑΑΔΕ να διαβεβαιώνει για την τεχνική ετοιμότητα των νέων ταμειακών μηχανών.
Διαβάστε αναλυτικά
Το φιλόδοξο σχέδιο της αυτοματοποίησης της συμπλήρωσης, υποβολής των δηλώσεων, καθώς και της άμεσης πληρωμής του ΦΠΑ βρίσκεται σε εξέλιξη. Το σχέδιο «τρέχει» σε τρεις διαδοχικές φάσεις. Ξεκινάει από την καθιέρωση της μηνιαίας υποβολής, συνεχίζεται με την αυτόματη συμπλήρωση των δηλώσεων ΦΠΑ για να ολοκληρωθεί με την αυτόματη πληρωμή του φόρου με κάθε συναλλαγή.
Από σήμερα 1η Οκτωβρίου η μηνιαία υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ επεκτείνεται σε νέες κατηγορίες επιχειρήσεων. Οι νέες επιχειρήσεις που ξεκίνησαν να λειτουργούν από 1η Απριλίου 2025 και μετά είναι ήδη υποχρεωμένες να υποβάλουν μηνιαία δήλωση ΦΠΑ, ανεξάρτητα από το λογιστικό τους σύστημα. Το ίδιο ισχύει ήδη για όσες άνοιξαν από 1η Ιανουαρίου 2024 έως 31 Μαρτίου 2025. Οι «παλαιοί» επαγγελματίες με έναρξη έως το τέλος του 2023 αποκτούν τη δυνατότητα προαιρετικής μετάβασης στο μηνιαίο καθεστώς. Μετά από 12 ή 24 μήνες, ανάλογα με την περίπτωση, θα μπορούν να επιστρέψουν στην τριμηνιαία υποβολή, υπό την προϋπόθεση ότι θα παραμείνουν στο καθεστώς που έχουν επιλέξει για τουλάχιστον έναν χρόνο.
Αυτόματη συμπλήρωση
Σήμερα, οι δηλώσεις ΦΠΑ προσυμπληρώνονται μέσω των δεδομένων myDATA, αλλά απαιτούν την τελική επιβεβαίωση από τον υπόχρεο. Στο νέο μοντέλο, οι δηλώσεις θα συμπληρώνονται και θα υποβάλλονται αυτόματα από την ΑΑΔΕ, εφόσον ο φορολογούμενος δεν προχωρήσει μόνος του. Οι δυνατότητες παρέμβασης θα περιορίζονται σημαντικά. Με τον τρόπο αυτό, η εφορία στοχεύει να εξαλείψει καθυστερήσεις και να φέρει τον ΦΠΑ στο ίδιο μοντέλο με τις δηλώσεις εισοδήματος μισθωτών και συνταξιούχων.
Αυτόματη πληρωμή του φόρου
Το πιο δύσκολο και φιλόδοξο βήμα του σχεδίου είναι η άμεση πληρωμή ΦΠΑ κατά την έκδοση τιμολογίου ή απόδειξης. Στην πράξη, με κάθε συναλλαγή θα αποδίδεται αυτόματα στο Δημόσιο το ποσό του φόρου, ενώ στον λογαριασμό του επαγγελματία θα κατατίθεται μόνο το καθαρό έσοδο.
Για την ΑΑΔΕ, αυτό σημαίνει 100% εισπραξιμότητα και κατάργηση των καθυστερήσεων που προκαλούν οι δόσεις ή οι ρυθμίσεις. Για τις επιχειρήσεις, ωστόσο, συνεπάγεται απώλεια ενός «κεφαλαίου κίνησης», καθώς μέχρι σήμερα μπορούσαν να χρησιμοποιούν προσωρινά τον ΦΠΑ που εισέπρατταν από τους πελάτες τους.
Η πλήρης εφαρμογή της αυτοματοποίησης δεν είναι απλή υπόθεση. Απαιτεί αναβάθμιση των συστημάτων πληρωμής και προσαρμογές στο λογισμικό των POS και των ταμειακών μηχανών. Η ΑΑΔΕ διαβεβαιώνει πως οι νέες ταμειακές διαθέτουν ήδη αυτή τη δυνατότητα, ενώ η πιλοτική εφαρμογή θα ξεκινήσει από επαγγελματίες παροχής υπηρεσιών, όπου η διαδικασία είναι τεχνικά ευκολότερη.
Οι τρεις φάσεις του σχεδίου προβλέπουν:
- Μηνιαία υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ για ολοένα και περισσότερες κατηγορίες επαγγελματιών.
- Αυτόματη συμπλήρωση και υποβολή, με περιορισμένες δυνατότητες παρέμβασης από τον υπόχρεο.
- Πλήρης αυτοματοποίηση πληρωμής με κάθε συναλλαγή, που θα καταργήσει την ανάγκη περιοδικών δηλώσεων.
Συνοπτικά
- Το σχέδιο αυτοματοποίησης του ΦΠΑ στην Ελλάδα εξελίσσεται σε τρεις φάσεις, ξεκινώντας με μηνιαία υποβολή δηλώσεων.
- Η ΑΑΔΕ θα αυτοματοποιήσει τη συμπλήρωση και υποβολή δηλώσεων, περιορίζοντας τις δυνατότητες παρέμβασης των φορολογουμένων.
- Η αυτόματη πληρωμή του ΦΠΑ κατά την έκδοση τιμολογίων θα επιφέρει 100% εισπραξιμότητα, αλλά θα προκαλέσει απώλεια κεφαλαίου κίνησης για τις επιχειρήσεις.
- Η πλήρης εφαρμογή απαιτεί αναβαθμίσεις στα συστήματα πληρωμής και στα λογισμικά των ταμειακών μηχανών.