Αναδυόμενη πορεία του ευρωπαϊκού e-commerce το 2024 – Τάσεις, προκλήσεις και το μέλλον

Το 2024, ο συνολικός κύκλος εργασιών ηλεκτρονικού εμπορίου επιχειρήσεων προς καταναλωτές (B2C) αυξήθηκε κατά 7%, από τα 765 δισ. ευρώ στα 819 δισ. ευρώ. Το παραπάνω συμπέρασμα προκύπτει από την Ευρωπαϊκή Έκθεση Ηλεκτρονικού Εμπορίου 2025 που έδωσαν στη δημοσιότητα ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου, σε συνεργασία με τον Ecommerce Europe και το EuroCommerce.

Αν και η αγορά συνολικά ενισχύθηκε, οι εξελίξεις διαφοροποιήθηκαν ανά περιοχή. Συγκεκριμένα, η Δυτική Ευρώπη, η μεγαλύτερη περιοχή e-commerce, κατέγραψε τη χαμηλότερη αύξηση (5%), φτάνοντας τα 466,5 δισ. ευρώ, κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η Νότια Ευρώπη αυξήθηκε κατά 9% στα 182,9 δισ. ευρώ. Η Κεντρική Ευρώπη κατά 8% στα 85,9 δισ. ευρώ ενώ η Βόρεια Ευρώπη ακολούθησε τον μέσο όρο με 7% (στα 63,5 δισ. ευρώ). Η Ανατολική Ευρώπη κατέγραψε τον υψηλότερο ρυθμό ανάπτυξης (18%), με κύκλο εργασιών 19,9 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με την έκθεση, για το 2025 προβλέπεται ανάπτυξη 7% συνολικά στην Ευρώπη. Το 81% του B2C κύκλου εργασιών το 2024 πραγματοποιήθηκε στην ΕΕ-27.

Σε επίπεδο χωρών, το 2024, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη σημείωσε τη μεγαλύτερη αύξηση (+117%), κυρίως λόγω καλύτερης κάλυψης δεδομένων και νέας μεθοδολογίας. Ακολούθησε η Ουκρανία (+92%), ενώ Βουλγαρία (+20%), Εσθονία (+18%) και Βόρεια Μακεδονία (+15%) είχαν επίσης ισχυρή ανάπτυξη. Στον αντίποδα, Γερμανία και Τσεχία δεν είχαν καμία αύξηση.

Η Γαλλία αναδείχθηκε η μεγαλύτερη αγορά B2C e-commerce στην Ευρώπη (175,3 δισ. ευρώ), ξεπερνώντας το Ηνωμένο Βασίλειο (127 δισ. ευρώ, πλέον μετρά μόνο τα διαδικτυακά αγαθά, όχι τις υπηρεσίες). Η Ισπανία πέρασε μπροστά από τη Γερμανία (95,2 δισ. ευρώ έναντι 94,0 δισ. ευρώ), ενώ Ιταλία (58,5 δισ. ευρώ) και Πολωνία (43,4 δισ. ευρώ) ακολουθούν.

Το 2024, η διείσδυση διαδικτύου στην Ευρώπη αυξήθηκε στο 93% (από 92%). Για το 2025 προβλέπεται 94%, αγγίζοντας σχεδόν την πλήρη κάλυψη ηλικιών 16-74. Συγκεκριμένα: Βόρεια Ευρώπη (98%), Δυτική Ευρώπη (96%), Κεντρική Ευρώπη (93%), Νότια Ευρώπη (92%) και Ανατολική Ευρώπη (85%). Ορισμένες χώρες έφτασαν το 100% (Δανία, Ελβετία, Ολλανδία, Νορβηγία). Χαμηλότερα ποσοστά: Μολδαβία (64%), Ουκρανία (79%), Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία και Ελλάδα (87%), Κροατία (85%).

Το 2024, το 73% του πληθυσμού 16-74 έκανε online αγορές (έναντι 71% το 2023). Αναλυτικότερα: Βόρεια Ευρώπη (84%), Δυτική Ευρώπη (83%), Κεντρική Ευρώπη (73% -μέσος όρος ΕΕ), Νότια Ευρώπη (61%) και Ανατολική Ευρώπη (57%). Κορυφαίες χώρες ήταν οι: Ιρλανδία (95%), Ολλανδία (94%), και Νορβηγία/Δανία/Ισλανδία/Ην. Βασίλειο (91%). Χαμηλότερα κινήθηκαν: Μολδαβία (27%), Μαυροβούνιο (35%), Αλβανία (38%), Βοσνία-Ερζεγοβίνη (44%), Βουλγαρία (50%) και Ιταλία (54%).

Το 2024 η αγορά e-commerce της Ευρώπης βρέθηκε ανάμεσα σε ευκαιρίες και προκλήσεις.

Συγκεκριμένα:

• Ευκαιρίες: αυξανόμενη ζήτηση, καινοτομία σε πληρωμές/λογιστική/AI, νέα μοντέλα (second-hand, ανακατασκευή προϊόντων), στροφή στη βιωσιμότητα.
• Προκλήσεις: σύνθετα ρυθμιστικά πλαίσια, ανάγκη στήριξης ΜΜΕ, αθέμιτος ανταγωνισμός από εκτός ΕΕ (κυρίως Ασία), περιορισμένοι μηχανισμοί επιβολής.

Σύμφωνα με την έκθεση, η βιωσιμότητα καθίσταται βασική τάση: φιλικές προς το περιβάλλον συσκευασίες, ηλεκτρικές παραδόσεις, τοπικά δίκτυα logistics. Ωστόσο, μικρότεροι λιανέμποροι δυσκολεύονται να εφαρμόσουν λύσεις μεγάλης κλίμακας.

Η τεχνητή νοημοσύνη ενισχύει την εξατομίκευση, την εξυπηρέτηση πελατών, τη διαχείριση τιμών και προβλέψεων. Παρά τα εθνικά προγράμματα στήριξης, μόνο το 6% των ΜΜΕ της ΕΕ πληροί τα πολύ υψηλά ψηφιακά κριτήρια.

Οι καταναλωτές ζητούν πλέον πιο ευέλικτες επιλογές παράδοσης (π.χ. click-and-collect, θυρίδες). Οι mobile πληρωμές και τα ηλεκτρονικά πορτοφόλια ενισχύονται, ενώ η αντικαταβολή παραμένει σε κάποιες χώρες. Οικονομικές πιέσεις οδηγούν σε σύγκριση τιμών διασυνοριακά, καθυστερήσεις αγορών ή στροφή σε second-hand προϊόντα.