Η αγορά εργασίας στην Ελλάδα βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, καθώς το υπουργείο Εργασίας προωθεί ένα νέο νομοσχέδιο για συλλογικές συμβάσεις, επιδιώκοντας μεγαλύτερη ευελιξία για επιχειρήσεις και αυξημένη προστασία για εργαζομένους μέσω σύγχρονων συλλογικών διαπραγματεύσεων. Βασικό στοιχείο είναι ο κοινωνικός διάλογος, με στόχο την αύξηση της κάλυψης εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις, από το 25-30% στο ευρωπαϊκό 80%.
Προτάσεις περιλαμβάνουν τη μείωση του ποσοστού συμμετοχής εργοδοτών για υποχρεωτικές κλαδικές συμβάσεις και την εισαγωγή παραμέτρων που συνδέουν τις συμβάσεις με την οικονομική κατάσταση του κλάδου. Παρά τις προτάσεις, διαφωνίες παραμένουν, ειδικά σε θέματα μετενέργειας και καθολικότητας, με την εργατική πλευρά να επιμένει στην επαναφορά του προ μνημονίων πλαισίου.
Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί για τη διαμόρφωση ενός πλαισίου που θα ενισχύσει τη σύναψη νέων συμβάσεων, αυξάνοντας την κάλυψη των εργαζομένων χωρίς να επιβαρύνει τις επιχειρήσεις, φέρνοντας την Ελλάδα πιο κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Διαβάστε αναλυτικά
Η αγορά εργασίας στην Ελλάδα εισέρχεται σε κρίσιμη φάση, καθώς το υπουργείο Εργασίας προωθεί σημαντικές αλλαγές που αφορούν συλλογικές συμβάσεις και θεσμικές παρεμβάσεις. Το νέο νομοσχέδιο, προγραμματισμένο να εισαχθεί στη Βουλή εντός Οκτωβρίου, επιχειρεί να συνδυάσει μεγαλύτερη ευελιξία για τις επιχειρήσεις με αυξημένη προστασία των εργαζομένων, μέσα από ένα πιο σύγχρονο πλαίσιο συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Κεντρικό στοιχείο της διαδικασίας αποτελεί ο κοινωνικός διάλογος μεταξύ εργοδοτικών φορέων, συνδικάτων και υπουργείου. Η φάση αυτή επικεντρώνεται στην υποβολή γραπτών προτάσεων για την αναθεώρηση των συλλογικών συμβάσεων, με στόχο τη διαμόρφωση ενός «οδικού χάρτη» αλλαγών μέχρι το τέλος του έτους. Στόχος είναι η αύξηση της κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις, από το σημερινό 25–30% κοντά στο ευρωπαϊκό 80%, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η λειτουργία των επιχειρήσεων.
Μια από τις κύριες δυσκολίες εντοπίζεται στο ποσοστό συμμετοχής των εργοδοτών που απαιτείται για να γίνει υποχρεωτική μια κλαδική σύμβαση, το 50%+1. Το όριο αυτό έχει καταστεί φραγμός, καθώς αρκετές επιχειρήσεις αποφεύγουν να συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις. Στο πλαίσιο του νομοσχεδίου εξετάζεται η μείωση του ποσοστού — π.χ. στο 40% — και η εισαγωγή μόνιμου μηχανισμού επέκτασης των συμβάσεων, ώστε να ενισχυθεί η εφαρμογή τους σε ευρύτερο φάσμα κλάδων.
Επιπλέον, προτείνεται η εισαγωγή παραμέτρων που θα λαμβάνονται υπόψη κατά τη σύναψη συμβάσεων, όπως η οικονομική κατάσταση του κλάδου, η κερδοφορία των επιχειρήσεων και η εξέλιξη των μέσων μισθών. Η προσέγγιση αυτή στοχεύει στη σύνδεση των συλλογικών ρυθμίσεων με την πραγματική οικονομική δυναμική, προκειμένου να επιτευχθεί βιώσιμη και δίκαιη κατανομή ωφελημάτων.
Διαφωνίες και αντιπαραθέσεις
Παρά τις προτάσεις, οι διαφορές παραμένουν σημαντικές. Η εργατική πλευρά επιμένει σε ζητήματα μετενέργειας, επεκτασιμότητας, συρροής και καθολικότητας των συμβάσεων, ζητώντας την επαναφορά του θεσμικού πλαισίου στην προ μνημονίων μορφή. Η ΓΣΕΕ υπογραμμίζει ότι η πλειονότητα των εργαζομένων υποστηρίζει αυτή την επαναφορά, θεωρώντας την κρίσιμη για την προστασία των αμοιβών.
Ορισμένες εργοδοτικές οργανώσεις, κυρίως μικρομεσαίων επιχειρήσεων και εμπόρων, συμφωνούν στην ανάγκη επαναφοράς της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας ως σημείο αναφοράς για τον καθορισμό των κατώτατων μισθών, επιδιώκοντας σταθερότητα και προβλεψιμότητα στην αγορά εργασίας.
Οι επόμενοι μήνες θα καθορίσουν την κατεύθυνση των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Το υπουργείο καλείται να συνθέσει τις διαφορετικές θέσεις, ώστε να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο που θα διευκολύνει τη σύναψη νέων συμβάσεων και θα αυξήσει την κάλυψη των εργαζομένων, χωρίς να επιβαρύνει δυσανάλογα τις επιχειρήσεις.
Η επιτυχία της μεταρρύθμισης θα μετρηθεί στην πρακτική εφαρμογή της και στη δυνατότητα επίτευξης ισορροπίας μεταξύ των συμφερόντων εργαζομένων και εργοδοτών, φέρνοντας την Ελλάδα πιο κοντά στα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Συνοπτικά
- Η αγορά εργασίας στην Ελλάδα προχωρά σε σημαντικές αλλαγές με νέο νομοσχέδιο για συλλογικές συμβάσεις, στοχεύοντας σε μεγαλύτερη ευελιξία και προστασία.
- Κεντρικός στόχος είναι η αύξηση της κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις στο 80% μέσω κοινωνικού διαλόγου.
- Οι προτάσεις περιλαμβάνουν τη μείωση του απαιτούμενου ποσοστού συμμετοχής εργοδοτών για υποχρεωτικές κλαδικές συμβάσεις και τη σύνδεση των συμβάσεων με την οικονομική κατάσταση του κλάδου.
- Οι επόμενοι μήνες θα κρίνουν την επιτυχία της μεταρρύθμισης και την ισορροπία συμφερόντων μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών.