Η ανακοίνωση των βάσεων 2025 παρουσίασε αλλαγή στις επιλογές των υποψηφίων, με τις ναυτιλιακές σχολές να κερδίζουν έδαφος, τις πολυτεχνικές και τις οικονομικές να καταγράφουν αυξήσεις στις βάσεις, τις ιατρικές να παραμένουν σταθερά σε υψηλά επίπεδα, ενώ οι νομικές και οι ψυχολογίες να υποχωρούν. Την ίδια ώρα, το φαινόμενο των χιλιάδων κενών θέσεων σε τμήματα ΑΕΙ ακόμη και σε μεγάλα αστικά κέντρα δημιουργεί προβληματισμό για το μέλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Ποιες σχολές κέρδισαν το ενδιαφέρον των υποψηφίων
Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ποιες σχολές συγκέντρωσαν τις περισσότερες δηλώσεις προτίμησης και ποιες αποτέλεσαν την πρώτη επιλογή των υποψηφίων.
Στην κορυφή βρίσκονται:
- Σχολή Αστυφυλάκων: 827 προτιμήσεις
- Νομική – Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης: 457 προτιμήσεις
- Σχολή Πλοιάρχων Εμπορικού Ναυτικού: 424 προτιμήσεις
- Νομική – ΕΚΠΑ: 361 προτιμήσεις
- ΤΕΦΑΑ – Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης: 339 προτιμήσεις
Αξιοσημείωτο είναι το ποσοστό των εισακτέων που δήλωσαν τη σχολή εισαγωγής τους ως πρώτη επιλογή.
- Σχολή Πλοιάρχων: 395 από τους 424 εισακτέους
- Νομική – ΕΚΠΑ: 360 από τους 361 εισακτέους
- Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Υπολογιστών – ΕΜΠ: 220 από τους 221 εισακτέους
- Νομική – ΑΠΘ: 209 από τους 334 εισακτέους
- Αστυφυλάκων: 205 από τους 827 εισακτέους
Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν τμήματα Μηχανικών Εμπορικού Ναυτικού, Ναυτιλιακών Σπουδών (Πανεπιστήμιο Πειραιώς), Ψυχολογίας (Αθήνα – Θεσσαλονίκη) και Διοίκησης Οργανισμών, Μάρκετινγκ & Τουρισμού (ΑΠΘ).
Οι βάσεις και οι τάσεις ανά επιστημονικό πεδίο
Άνοδος παρατηρήθηκε κυρίως σε πολυτεχνικές και οικονομικές σχολές, ενώ οι νομικές και οι σχολές ψυχολογίας σημείωσαν πτώση. Οι ιατρικές κράτησαν σταθερές βάσεις, ενώ οι σχολές πληροφορικής εμφάνισαν μικτές τάσεις.
Στο 2ο επιστημονικό πεδίο (θετικές και τεχνολογικές επιστήμες) οι πολυτεχνικές ενισχύθηκαν, ενώ τα τμήματα μαθηματικών και φυσικής παρουσίασαν σημαντική μείωση. Στο 3ο πεδίο (επιστήμες υγείας), οι ιατρικές παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα παρά τις χαμηλότερες φετινές βαθμολογίες.
Τμήματα με τις υψηλότερες βάσεις εισαγωγής (2025):
- Αρχιτεκτόνων Μηχανικών – ΕΜΠ: 20.380 μόρια
- Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών – Παν. Μακεδονίας: 19.295 μόρια
- Ναυτιλιακών Σπουδών – Παν. Πειραιώς: 19.210 μόρια
- Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών – Παν. Πειραιώς: 18.990 μόρια
- Ιατρική – ΕΚΠΑ: 18.775 μόρια
Το πρόβλημα των κενών θέσεων στα ΑΕΙ
Παρά τη μεγάλη ζήτηση για συγκεκριμένα τμήματα, το 16,9% των θέσεων στα ΑΕΙ έμεινε ακάλυπτο (10.636 από τις 62.618 για υποψηφίους ΓΕΛ). Το φαινόμενο εμφανίζεται όχι μόνο στην περιφέρεια αλλά και σε αστικά κέντρα.
Ενδεικτικά παραδείγματα:
- Διοίκηση Τουρισμού – ΠΑΔΑ (Αιγάλεω): 282 κενές θέσεις
- Μαθηματικό – ΕΚΠΑ: 103 κενές θέσεις
- Σχολή Μηχανικών – ΑΕΝ: 361 κενές θέσεις
- Μηχανικών Υπολογιστών & Πληροφορικής – Ιωάννινα: 148 κενές θέσεις (63/211 καλύφθηκαν)
- Ηλεκτρολόγων & Ηλεκτρονικών Μηχανικών – Αιγάλεω: 91 κενές θέσεις (60/151 καλύφθηκαν)
Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Ολυμπία Χαϊδεμενάκη, Σύμβουλος Σταδιοδρομίας και Επαγγελματικού Προσανατολισμού και Επιστημονική Συνεργάτης στο Εργαστήριο Συμβουλευτικής Επιστήμης και Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας του ΕΚΠΑ, «το φαινόμενο των κενών θέσεων δεν εξαντλείται σε γεωγραφικά ή χαμηλής ζήτησης τμήματα».
Η ίδια τονίζει ότι η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) λειτουργεί ως «κόφτης» και αφήνει εκτός χιλιάδες υποψηφίους, ανεξάρτητα από την ποιότητα ή τις προοπτικές του τμήματος.
Ο ρόλος του επαγγελματικού προσανατολισμού
Σύμφωνα με την κα. Χαϊδεμενάκη, ιδιαίτερη σημασία έχει το κομμάτι του Επαγγελματικού Προσανατολισμού, ώστε οι μαθητές και οι υποψήφιοι να έχουν σωστή ενημέρωση για το τι σημαίνει στην πράξη «επιτυχημένο επάγγελμα» για τον κάθε έναν. «Πολλοί υποψήφιοι δεν έχουν ξεκάθαρο στόχο, λόγω έλλειψης πρόσβασης σε υπηρεσίες επαγγελματικού προσανατολισμού ή/και μη έγκαιρης ενημέρωσης για τις εναλλακτικές διαδρομές που υπάρχουν μέσα από το επιστημονικό πεδίο που έχουν επιλέξει», ανέφερε.
Πρόσθεσε, δε, ότι χρειάζεται συστηματική διασύνδεση των σχολείων με πιστοποιημένους συμβούλους σταδιοδρομίας και επαγγελματικού προσανατολισμού, με την κατάλληλη ακαδημαϊκή και επιστημονική κατάρτιση.
Η έγκαιρη κατανόηση των «δυνατών» σημείων ενός μαθητή και οι επιλογές που μπορούν να προκύψουν με βάση αυτά, μπορεί να θέσει έναν ξεκάθαρο στόχο, που χρειάζεται ακόμα πιο ξεκάθαρα βήματα.
Για παράδειγμα, ο Νικόλας Σκορίνης, ο οποίος, αν και παραδέχεται ότι η διαδικασία της επιλογής του τι ήθελε να ακολουθήσει ήταν περίπλοκη, ήδη από το γυμνάσιο ξεχώρισε τα φιλολογικά μαθήματα ως κάτι με το οποίο θα ήθελε να ασχοληθεί. Φέτος, η βαθμολογία του —20 στα Αρχαία, 20 στα Λατινικά, 19,2 Έκθεση και 17,9 στην Ιστορία— του απέφερε συνολικά 19.330 μόρια, με τα οποία εισήχθη 3ος στο τμήμα της Φιλοσοφικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
«Ήταν ξεκάθαρο ότι είχα έφεση σε αυτά τα μαθήματα και μου ήταν πιο εύκολο να ανταπεξέλθω σε αυτά που απαιτούσαν οι Πανελλαδικές», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Νικόλας Σκορίνης. «Κατόρθωσα για δύο χρόνια να επικεντρωθώ σε αυτό, να στερηθώ κάποια πράγματα που με ευχαριστούν, όπως ο κινηματογράφος, το θέατρο ή η λογοτεχνία και να αφιερώσω χρόνο αποκλειστικά σε αυτό που έπρεπε να κάνω για να πετύχω τον στόχο μου», κατέληξε.