Απειλή απόλυσης για δημόσιους υπαλλήλους που αρνούνται την αξιολόγηση

Σημαντικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας και εποπτείας των δημοσίων υπαλλήλων φέρνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών, που τέθηκε ήδη σε δημόσια διαβούλευση. Στο επίκεντρο των ρυθμίσεων βρίσκεται η σύνδεση της αξιολόγησης του προσωπικού με την ίδια την εργασιακή τους σχέση, καθώς πλέον η άρνηση συμμετοχής στις διαδικασίες αξιολόγησης ή η αδικαιολόγητη παράλειψη για δύο συνεχόμενες αξιολογικές περιόδους, μπορεί να οδηγήσει μέχρι και σε απόλυση.

Η κυβέρνηση θέτει ξεκάθαρα ως στόχο να αφήσει πίσω της φαινόμενα ατιμωρησίας και να κατοχυρώσει τη λογοδοσία στον δημόσιο τομέα, κάτι άλλωστε που έχει αναφέρει και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας πως δεν μπορεί να συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση, όπου σοβαρά πειθαρχικά παραπτώματα, ακόμη και ποινικές καταδίκες, κατέληγαν σε ελαφρές ποινές ή σε μακροχρόνιες εκκρεμότητες χωρίς ουσιαστική τιμωρία. Όπως χαρακτηριστικά έχει πει, «ήρθε η ώρα να αφήσουμε οριστικά πίσω μας καταστάσεις όπου δημόσιοι υπάλληλοι, καταδικασμένοι για πολύ σοβαρά αδικήματα, κατάφερναν να τη γλιτώσουν με ένα απλό «χάδι» για ποινή».

Πότε κινδυνεύουν με οριστική παύση καθηκόντων

Η σημαντικότερη διάταξη περιλαμβάνεται στο άρθρο 61 του νομοσχεδίου και προβλέπει πως οποιαδήποτε άρνηση ή παράλειψη υπαλλήλου να συμμετέχει, να διευκολύνει ή να εκτελεί πράξεις που σχετίζονται με τον προγραμματισμό, την αξιολόγηση, τον καθορισμό στόχων, τις επιμορφώσεις ή τις σχετικές μετρήσεις, θεωρείται πλέον πειθαρχικό παράπτωμα. Αν μάλιστα ο υπάλληλος επιμείνει στη συμπεριφορά αυτή και δεν ανταποκριθεί στα καθήκοντά του για δύο διαδοχικές αξιολογικές περιόδους, μπορεί να του επιβληθεί η ποινή της οριστικής παύσης από την υπηρεσία.

Ταυτόχρονα, το νομοσχέδιο φέρνει ριζικές αλλαγές και στο σύστημα απονομής πειθαρχικής δικαιοσύνης στο Δημόσιο. Καταργούνται τα σημερινά πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια πειθαρχικά συμβούλια και στη θέση τους συγκροτείται ένα ενιαίο «Πειθαρχικό Συμβούλιο Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα». Το νέο αυτό όργανο θα αποτελείται αποκλειστικά από στελέχη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, τα οποία θα εργάζονται αποκλειστικά σε αυτά τα καθήκοντα, χωρίς άλλες παράλληλες αρμοδιότητες. Στόχος είναι η επιτάχυνση της διαδικασίας, καθώς μέχρι σήμερα πολλές πειθαρχικές υποθέσεις καθυστερούσαν για χρόνια, αφήνοντας σημαντικές υποθέσεις χωρίς λύση. Οι αποφάσεις του νέου συμβουλίου δεν θα υπόκεινται σε ένσταση, αλλά θα μπορούν να προσβληθούν μόνο ενώπιον των αρμόδιων διοικητικών δικαστηρίων. Παράλληλα, προβλέπεται μηχανισμός τακτικής παρακολούθησης όλων των εκκρεμών υποθέσεων, ενώ θεσπίζονται μέτρα για την απόδοση ευθυνών σε περιπτώσεις αδικαιολόγητων καθυστερήσεων.

Αλλαγές και στο πειθαρχικό δίκαιο

Σημαντικές αλλαγές προβλέπονται όμως και στο πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων, καθώς διευρύνονται τα πειθαρχικά αδικήματα που μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και σε απόλυση. Για παράδειγμα, η άσκηση αμειβόμενης εργασίας ή έργου χωρίς προηγούμενη άδεια της υπηρεσίας, ή η απασχόληση σε έργα που θεωρούνται ασυμβίβαστα με τη δημόσια ιδιότητα, πλέον συνιστούν λόγο οριστικής παύσης.

Παράλληλα, επεκτείνονται οι περιπτώσεις ποινικών αδικημάτων που αποτελούν είτε κώλυμα διορισμού είτε λόγο αυτοδίκαιης έκπτωσης από την υπηρεσία. Στη λίστα περιλαμβάνονται αδικήματα όπως η απάτη με υπολογιστή, η πλαστογράφηση πιστοποιητικών, η νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, η συμμετοχή σε εγκληματική ή τρομοκρατική οργάνωση, καθώς και αδικήματα που σχετίζονται με ναρκωτικά.

Το νομοσχέδιο εισάγει τέλος νέες πειθαρχικές ποινές, όπως η στέρηση δικαιώματος μισθολογικής προαγωγής για χρονικό διάστημα από ένα έως πέντε χρόνια, η περικοπή έως και τεσσάρων μισθολογικών κλιμακίων, αλλά και η απαγόρευση ανάληψης καθηκόντων αναπλήρωσης ή ειδικών αρμοδιοτήτων για χρονικό διάστημα επίσης από ένα έως πέντε έτη.