Ιδιοκτήτες ακινήτων: Χάνετε την έκπτωση φόρου 5% αν το ενοίκιο δεν καταβληθεί μέσω τραπεζών

Σε καθεστώς έμμεσης τιμωρίας οδηγούνται οι ιδιοκτήτες ακινήτων από το 2026, αν ο ενοικιαστής τους δεν καταβάλει και τα 12 ενοίκια αποκλειστικά μέσω τραπεζικού λογαριασμού. Στην περίπτωση μη καταβολής των ενοικίων μέσω τραπεζών, ο ιδιοκτήτης του ακινήτου θα χάσει την έκπτωση φόρου 5% που γίνεται αυτόματα πριν τη φορολόγηση του εισοδήματος από ενοίκια. Η ρύθμιση περιλαμβάνεται στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για τον νέο Τελωνειακό Κώδικα, το οποίο κατατίθεται στη Βουλή και αφορά όλα τα μισθώματα κατοικιών.

Από την 1η Ιανουαρίου 2026, η ΑΑΔΕ θα ελέγχει –μέσω τραπεζικών δεδομένων– αν και οι 12 μηνιαίες καταβολές της χρονιάς έγιναν από λογαριασμό του ενοικιαστή προς λογαριασμό του ιδιοκτήτη. Σε κάθε απόκλιση, ακόμη κι αν το ενοίκιο έχει πράγματι καταβληθεί, ενεργοποιείται ποινή: απώλεια της ετήσιας έκπτωσης φόρου 5%.

Η ΠΟΜΙΔΑ καταγγέλλει πως πρόκειται για άνισο και ουσιαστικά τιμωρητικό μηχανισμό που παραγνωρίζει την πραγματικότητα της αγοράς. Παραθέτει, μάλιστα, τέσσερα χαρακτηριστικά παραδείγματα:

• Άρνηση τραπεζικής πληρωμής: Ο ενοικιαστής επιλέγει πληρωμή με μετρητά – είτε για λόγους φορολογικής αδιαφορίας, είτε για λόγους προσωπικούς. Ο ιδιοκτήτης, ακόμη και αν το μισθωτήριο ορίζει ρητά τραπεζική καταβολή, δεν έχει εργαλείο επιβολής. Χάνει, ωστόσο, την έκπτωση.
• Καθυστερημένες πληρωμές: Ενοίκια καταβάλλονται μέσω τράπεζας, αλλά με καθυστέρηση – π.χ. του Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο της επόμενης χρονιάς. Το σύστημα της ΑΑΔΕ τις καταγράφει εκτός χρήσης και επιβάλλει την ποινή.
• Μερική ή συνδυασμένη πληρωμή: Ο μισθωτής καταθέτει ποσά ανάμικτα με κοινόχρηστα ή άλλες οφειλές, ή σε ακανόνιστες δόσεις. Αν δεν μπορεί να αποδειχθεί πλήρης καταβολή ενοικίου, δεν αναγνωρίζεται φορολογικά.
• Κατάθεση σε τρίτο πρόσωπο: Όταν η πληρωμή γίνεται προς εξουσιοδοτημένο τρίτο –όπως συγγενή ή διαχειριστή– λόγω απουσίας του ιδιοκτήτη, ο τραπεζικός λογαριασμός θεωρείται «μη έγκυρος» από την ΑΑΔΕ.

Διορθώσεις

Η ΠΟΜΙΔΑ καλεί το υπουργείο να επανεξετάσει τη διάταξη, ώστε να μην ακυρώνεται η έκπτωση φόρου εξαιτίας πράξεων ή παραλείψεων τρίτων. Καταθέτει επτά συγκεκριμένες προτάσεις, με αιχμή:

• Την αποσύνδεση της έκπτωσης από την ευθύνη του ενοικιαστή.
• Τη δυνατότητα καταγγελίας της μίσθωσης αν ο μισθωτής επιμένει σε πληρωμή εκτός τραπέζης.
• Την προσωρινή εξαίρεση για ενοίκια έως 500 ευρώ μέχρι το 2028.
• Την εξαίρεση για ηλικιωμένους ή άτομα με βαριά αναπηρία.
• Τη θέσπιση ακατάσχετου για μισθώματα.
• Τη δυνατότητα κατάθεσης σε λογαριασμό τρίτου προσώπου με εξουσιοδότηση.
• Την εναλλακτική χρήση του IRIS χωρίς χρεώσεις.