Η κυβέρνηση προγραμματίζει ένα νέο σχέδιο για την είσπραξη των χρεών προς τον ΕΦΚΑ, σύμφωνα με το οποίο ιδιωτικές εταιρείες θα αναλάβουν συμβουλευτικό ρόλο, βοηθώντας στη διαχείριση και οργάνωση των οφειλών που ανέρχονται σε 50 δισεκατομμύρια ευρώ. Οι εταιρείες θα συνεργαστούν με το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) για να εντοπίσουν εισπράξιμα χρέη και να προτείνουν εξατομικευμένες ρυθμίσεις για τους οφειλέτες.
Το πλεόνασμα από τις εισπράξεις θα επιστρέφει στους συνταξιούχους, με στόχο την αποκατάσταση των μειώσεων που είχαν υποστεί. Παράλληλα, το υπουργείο προγραμματίζει την εφαρμογή αυστηρών ελέγχων και διαφάνειας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των οφειλετών.
Διαβάστε αναλυτικά
Ένα νέο σχέδιο που έχει στόχο να βοηθήσει στην καλύτερη είσπραξη των οφειλών προς το ασφαλιστικό σύστημα ετοιμάζει η κυβέρνηση και ειδικότερα το Υπουργείο Εργασίας, σε συνεργασία με τον ΕΦΚΑ. Σημειώνεται πως οι συνολικές οφειλές προς τον ΕΦΚΑ φτάνουν αυτή τη στιγμή τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό τεράστιο που δυσκολεύει την ομαλή λειτουργία του ασφαλιστικού συστήματος.
Η βασική ιδέα του σχεδίου λοιπόν είναι να μπει στο «παιχνίδι» και ο ιδιωτικός τομέας, δηλαδή να αναλάβουν ειδικές εταιρείες με εμπειρία στη διαχείριση και οργάνωση τέτοιων χρεών. Αυτές οι εταιρείες θα δουλέψουν μαζί με το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) για να ταξινομήσουν και να οργανώσουν τις οφειλές που υπάρχουν, βοηθώντας το Δημόσιο να γνωρίζει ποια χρέη μπορούν να εισπραχθούν πιο εύκολα και ποια είναι δύσκολο ή αδύνατο να εισπραχθούν.
Οι εταιρείες αυτές δεν θα αναλάβουν άμεσα να κάνουν κατασχέσεις ή άλλα αναγκαστικά μέτρα, τα οποία είναι αρμοδιότητα του ΚΕΑΟ. Θα έχουν συμβουλευτικό ρόλο, βοηθώντας κυρίως στην καλύτερη διαχείριση και οργάνωση των οφειλών. Στις συμβάσεις με τις εταιρείες θα περιλαμβάνονται αυστηροί όροι για την προστασία των προσωπικών δεδομένων και για τον τρόπο επικοινωνίας με τους οφειλέτες, ώστε να διασφαλίζεται η αξιοπρέπεια και το απόρρητο.
Ένα σημαντικό κομμάτι του σχεδίου αφορά το πώς θα χρησιμοποιηθεί το επιπλέον χρήμα που θα μπει στα ταμεία από την καλύτερη είσπραξη. Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και ο ΕΦΚΑ σχεδιάζουν το πλεόνασμα που θα δημιουργείται να επιστρέφει σταδιακά στην κοινωνία και κυρίως στους συνταξιούχους. Με άλλα λόγια, όταν από τις εισπράξεις προκύψει έξτρα ποσό, αυτό θα χρησιμοποιείται για να αρθούν σταδιακά οι περικοπές και οι δυσκολίες που επέφερε η μνημονιακή περίοδος στις συντάξεις.
Για να γίνει πιο κατανοητό, ας πούμε ότι το ΚΕΑΟ καταφέρνει να εισπράξει π.χ. 2 δισεκατομμύρια ευρώ και οι ιδιωτικές εταιρείες που θα μπουν στη διαδικασία φέρνουν επιπλέον 1 δισεκατομμύριο. Το 1 δισεκατομμύριο αυτό θα διατεθεί στην κοινωνία, για να στηρίξει κυρίως τους συνταξιούχους που είχαν υποστεί μειώσεις.
Παράλληλα, το υπουργείο ετοιμάζει και ένα νέο μοντέλο ρύθμισης των χρεών, το οποίο θα είναι πιο εξατομικευμένο. Δηλαδή, δεν θα υπάρχουν πλέον οι ίδιες ρυθμίσεις για όλους, αλλά θα λαμβάνονται υπόψη τα χαρακτηριστικά και η οικονομική κατάσταση κάθε οφειλέτη ξεχωριστά. Για παράδειγμα, θα αξιολογούνται η ηλικία του οφειλέτη, το εισόδημά του, η περιουσία του, ακόμα και το πόσες προσαυξήσεις έχει συγκεντρώσει το χρέος του.
Αυτή η προσέγγιση στοχεύει στο να δώσει ευκαιρίες και πιο δίκαιες λύσεις, ειδικά σε αυτούς που δυσκολεύονται πραγματικά να πληρώσουν. Μέχρι τώρα, οι ρυθμίσεις ήταν γενικές και ίδιες για όλους, κάτι που αποδείχθηκε αναποτελεσματικό, καθώς πολλοί οφειλέτες εγκαταλείπουν τις ρυθμίσεις λόγω του υψηλού κόστους και των μεγάλων επιτοκίων. Το πρόβλημα είναι μεγάλο, γιατί ένα μεγάλο μέρος των οφειλών (περίπου 10 δισεκατομμύρια ευρώ) θεωρούνται πολύ δύσκολο έως αδύνατο να εισπραχθούν. Σ’ αυτές τις οφειλές περιλαμβάνονται περιπτώσεις όπως επιχειρήσεις που έχουν κλείσει, εργοδότες που πτώχευσαν ή δεν έχουν υποβάλει ποτέ δηλώσεις, καθώς και χρέη από ασφαλισμένους που έχουν αποβιώσει. Μάλιστα, ορισμένοι εκτιμούν πως το σύνολο των ανεπίδεκτων είσπραξης χρεών μπορεί να ξεπερνάει τα 17 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το σχέδιο προβλέπει οι ειδικές εταιρείες να ασχοληθούν και με αυτές τις δύσκολες περιπτώσεις, προσπαθώντας να εντοπίσουν, με πιο σύγχρονα εργαλεία και διαδικασίες, πηγές αποπληρωμής και να αξιοποιήσουν κάθε δυνατό μέσο ώστε να περιοριστούν οι απώλειες. Όλα αυτά πάντα με αυστηρούς ελέγχους και διαφάνεια.
Από την άλλη πλευρά, μεγάλο πρόβλημα είναι το κόστος και τα επιτόκια που έχουν επιβληθεί στις ρυθμίσεις των οφειλών. Το επιτόκιο των 5,5% επιβαρύνει σημαντικά τις οφειλές, ενώ οι ετήσιες προσαυξήσεις φτάνουν στο 8,5%, γεγονός που κάνει την αποπληρωμή ακόμα πιο δύσκολη για πολλούς ασφαλισμένους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλές φορές οι οφειλέτες να μην μπορούν να ανταποκριθούν και να χάνουν τη ρύθμιση που είχαν.
Σήμερα, από το σύνολο των σχεδόν 50 δισεκατομμυρίων ευρώ χρεών προς τον ΕΦΚΑ, μόλις το 10% περίπου είναι ρυθμισμένο, ενώ το υπόλοιπο παραμένει απλήρωτο και συνεχώς αυξάνεται. Το τελευταίο έτος, για παράδειγμα, το χρέος προς τον ΕΦΚΑ αυξήθηκε κατά 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ, δείχνοντας πως η κατάσταση παραμένει δύσκολη. Η διαδικασία για την επιλογή των ιδιωτικών εταιρειών που θα αναλάβουν το συμβουλευτικό έργο αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στο καλοκαίρι, με την προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού. Αμέσως μετά, το υπουργείο και ο ΕΦΚΑ θα καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο θα ενημερωθούν οι οφειλέτες και θα εφαρμοστούν τα νέα μέτρα, με στόχο να αυξηθούν οι εισπράξεις και να ενισχυθεί η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος.